نحوه انتخاب کولر گازی مناسب ساختمان

انتخاب غلط ظرفیت کولر گازی باعث مشکلات زیر می شود:

• عدم سرمایش مناسب
• افزایش مصرف برق: اگر برای یک محیط بزرگ، کولر کوچیکی را انتخاب کنیم، لازم است کولر بیش از اندازه کار کند و مصرف برق را بسیار افزایش می دهد.
• افزایش هزینه تعمیرات کولر گازی: کار کردن بیش از حد کولر باعث کار کردن دائمی و در نتیجه خراب شدن مداوم آن و بالا رفتن هزینه های تعمیرات می شود.
• کاهش عمر مفید دستگاه

شروه یادگیری: آموزش نصب کولر گازی

بی تی یو (BTU) چیست؟

بی تی یو (British Thermal Unit) واحد اندازه گیری انرژی گرمایی در تاسیسات برودتی و حرارتی می باشد. در تعریف هر بی تی یو می توان گفت که میزان گرمایی است که دمای یک پوند آب را در فشار یک اتمسفر یک درجه فارنهایت افزایش دهد. یعنی از ۶۰ درجه فارنهایت به ۶۱ درجه فارنهایت برساند.

کولر های گازی بر اساس BTU، که یک واحد انگلیسی هم هست، شناخته می شوند. به عنوان مثال ظرفیت کولر گازی سامسونگ مدل AQ32WCX در حالت سرمایشی و گرمایشی (COOL/HEAT) برابر با 30000 و 32000 BTU است؛ اما در کولر گازی ال جی مدل S246TQ واحد BTU عنوان نشده است.

با یادگیری تبدیل واحد ها می توانید از طریق پلاک خوانی، مشخصات کولر را داشته باشید. با کسب تجربه بیشتر حتی با دیدن کندانسور نیزمی توانید سریعا متوجه آن شوید.

محاسبه بار سرمایی و تعیین ظرفیت کولر

برای آنکه ما بفهمیم برای یک محیط خاص به کولر چند هزار و با چه ظرفیتی نیاز داریم، سه روش را می توانیم مورد استفاده قرار دهیم:

1. نرم افزار کریر و HVAC

برای فهمیدن ظرفیت کولر گازی می توانید از نرم افزار کریر و hvac استفاده نمایید که نسخه فارسی آن نیز اخیرا توسط مهندسین ایرانی طراحی شده است و بسیار کاربردی است. در این نرم افزار سوالات زیادی از جمله اینکه در طبقه چندم قرار دارید، منزل شما آفتابگیر یا سایه است، در و پنجره شما دو جداره است و یا خیر از شما پرسیده می شود و در انتها ظرفیت مورد نیاز کولر گازی به شما نمایش داده می شود.

روش استفاده از نرم افزار ها، روش ساده ای است و شما می توانید با نصب اپلیکشن آن در گوشی و محاسبه متراژ فضایی که قصد نصب کولر در آن را دارید، مشخصات آن واحد را به طور کامل در اپلیکیشن وارد کنید و ظرفیت مورد نیاز کولر را متوجه شوید اما در روش تجربی شما حتما باید آب و هوای منطقه را هم در نظر بگیرید.

در ایران سه گروه آب و هوایی وجود دارد که برای هر گروه آب و هوایی مقدار BTU متفاوتی مورد نیاز است:

کولر گازی مناسب آب و هوای معتدل و مرطوب

در این آب و هوا مقدار BTU مورد نیاز عبارت است از:

امکان مسکونی: برای هر متر مربع 400 تا 500 بی تی یو.

امکان اداری: برای هر متر مربع 500 تا 700 بی تی یو. زیرا معمولا در اماکن اداری درب واحد به میزان زیادی باز و بسته می شود و تعداد افراد بیش تری هم در آنجا حضور دارند و هر یک از این افراد مقدار BTU بیش تری را هم نیاز دارند.

امکان تجاری: برای هر متر مربع 700 تا 1000 بی تی یو. زیرا این اماکن سقف های بلندتری دارند، باز و بسته شدن درب زیاد است، مشتری مراجعه می کند و در نتیجه ظرفیت BTU بالاتری نیاز دارند.

کولر گازی مناسب آب و هوای گرم و خشک

در این آب و هوا مقدار BTU مورد نیاز عبارت است از:

امکان مسکونی: برای هر متر مربع 500 تا 600 بی تی یو.

امکان اداری: برای هر متر مربع 600 تا 800 بی تی یو.

امکان تجاری: برای هر متر مربع 800 تا 1000 بی تی یو.

به عنوان مثال در یک ملک اداری در تهران، برای هر متر 600 الی 800 بی تی یو نیاز است. بنابراین اگر یک اتاق را 20 متر و ظرفیت لازم را هم 800 در نظر بگیریم، 20 تا 800 بی تی یو یعنی 16000 بی تی یو سرمایش نیاز داریم.

دقت کنید که همیشه باید این ظرفیت مقدار کمی بالاتر در نظر گرفته شود؛ به دلیل اینکه کره زمین به سمت گرم شدن پیش می رود، به هیچ عنوان نمی توانید ظرفیت پایین تری را پیشنهاد دهید. به عنوان مثال اگر برای اتاق 20 متری 600 بی تی یو برای هر متر، یعنی 12000 بی تی یو را در نظر بگیریم، ممکن است در حال حاضر این ظرفیت برای 20 متر جوابگو باشد اما در سال های آینده احتمالا اذیت کننده خواهد بود و مقدار هزینه های شما را افزایش خواهد داد. بنابراین همیشه ظرفیت را مقداری دست بالا در نظر می گیریم.

کولرگازی مناسب آب و هوای گرم و مرطوب

در این آب و هوا که بیش تر مربوط به جنوب ایران است، مقدار BTU مورد نیاز عبارت است از:

امکان مسکونی: برای هر متر مربع 600 تا 800 بی تی یو.

امکان اداری: برای هر متر مربع 800 تا 1000 بی تی یو.

امکان تجاری: برای هر متر مربع 1000 تا 1200 بی تی یو.

2. از طریق روش های تجربی

به صورت تجربی از روی میزان متراژ نیز می توان به ظرفیت کولر پی برد. برای یک مقدار متراژ مشخص، مقدار ظرفیت معینی از کولر نیاز است. برای فهمیدن ظرفیت کولر باید تمامی موارد گفته شده در بالا و موارد دیگری از جمله آفتابگیر بودن واحد، طبقه واحد، تعداد پنجره ها، پرت حرارتی و میزان باز و بسته شدن درب ها، کاربری واحد (خانگی، اداری، تجاری، درمانی بودن واحد) و موارد دیگر را در نظر گرفته شوند.

3. از طریق نمودار و جداول شرکت های مربوطه

روش دیگر محاسبه ظرفیت کولر از روی نمودار و جداول شرکت های مربوطه است. به عنوان مثال شرکت بوتان یکسری جدول ها و نمودار های مخصوص به خود را دارد که در آن عنوان کرده است که مثلا برای منازل مسکونی واقع شده در شهر تهران، چه مقدار BTU برای هر متر مربع نیاز است.

در این روش سه نوع خانه وجود دارند که به بار کم، بار متوسط و بار زیاد تقسیم بندی می شوند.

بار کم: مربوط به ساختمان های مهندسی ساز دارای شیشه دو جداره، به خصوص ساختمان های نسبتا نوساز که پرت حرارتی بسیار کمی دارند می باشد.

بار متوسط: مربوط به یک ساختمان کاملا معمولی است که خیلی نوساز نیست، پنجره دو جداره ندارد اما پنجره های خیلی زیادی هم ندارد که معمولا برای آن از بار متوسط استفاده می شود.

بار زیاد: مربوط به ساختمان های ویلایی یا ساختمان هایی است که دور تا دور پنجره دارند، اطراف آن ها خالی است، از بالا آفتاب می گیرند، در طبقه های بالا هستند و شیشه دو جداره هم ندارند. همانطور که در جدول زیر می بینید به عنوان مثال برای یک واحد مسکونی در زاهدان که منطقه گرمی در نظر گرفته می شود، برای بار کم 330، بار متوسط 430 و بار زیاد 530 بی تی یو نیاز است. البته مقادیر این جدول تا حدودی پایین به نظر می رسند؛ همانطور که می بینید برای تهران 310، 410 و 510 بی تی یو در نظر گرفته شده که مقادیر پایینی است؛ یعنی هر چند این جداول بر روی سایت بوتان قرار گرفته است اما ممکن است مقداری قدیمی باشد.

در صورت نداشتن تجربه نمی توانید به درست بودن داده های جدول ها اعتماد کنید اما نرم افزار های معتبری مانند HVAC یا کریر، نتایج قابل اطمینانی را ارائه می دهند.

قدرت مکانیکی و الکتریکی کمپرسور برای انتخاب کولر گازی مناسب

قدرت مکانیکی کمپرسور با HP (اسب بخار) و قدرت الکتریکی آن هم با W (وات) نمایش داده می شود. برای تبدیل HP به W باید عدد مربوطه را در 736 ضرب کنیم. همچنین برای تبدیلW به HP باید عدد مربوطه را بر 736 تقسیم کنیم. همچنین جدول زیر را هم برای کمپرسور ها در نظر داشته باشید. به عنوان مثال طبق جدول برای یک کمپرسور یک هشتم، 92 وات مورد نیاز است.

HP	1/10	1/8	1/6	1/5	1/4	1/3	1/2	3/4	1
W	74	92	123	147	184	245	368	552	736

 

برای فهم بهتر شما از این موضوع به بررسی چند مثال می پردازیم:

• کمپرسور 4/3 اسب بخار چند وات است ؟

736×3/4=552 W

• كمپرسور 2/1 hp چند وات هست ؟

1/2×736=368 W

كمپرسور 4/1 اسب بخار برابر با 184 وات است.

• کمپرسور 8/1 HP چند وات می باشد؟

HP 1/8 * 736 = 92 W

• 74 وات چند اسب بخار می باشد؟

74/ 736 =1/10 HP