مالتی پلکس چیست؟ [ کدام خودروها مالتی پلکس دارند؟ ]

مالتی پلکس خودرو (Multiplexing Systems) یک فناوری پیشرفته در صنعت خودرو سازی است که برای بهینه سازی انتقال داده ها و کاهش تعداد کابل ها استفاده می شوند. مالتی پلکس ها با استفاده از یک شبکه داخلی کابل ها، ارتباط بین اجزای مختلف خودرو را برقرار می کنند و اطلاعات را بین این اجزا منتقل می کنند. در این مقاله ضمن تعریف سیستم مالتی پلکس و کاربرد آن در خودرو ها، مزایا و معایب آن ها را مورد بررسی قرار داده و در نهایت انواع استاندارد های سیستم مالتی پلکس خودرو آشنا می شویم.

اگر علاقه مند به خودرو و رشته برق خودرو و باطری سازی هستید میتوانید در دوره های آموزش برق خودرو و دوره آموزش مالتی پلکس که به صورت صفر تا صد و کاملاً عملی و تخصصی در آموزشگاه فن آموزان برگزار میشوند شرکت کرده و مدرک فنی حرفه ای آن را دریافت کنید. جهت مشاهده شرایط این دوره روی تصویر بالا کلیک کنید.

توضیحات کارشناس درباره سیستم مالتی پلکس خودرو :

مالتی پلکس چیست؟

مالتی پلکس به معنای انتقال چندین سیگنال الکترونیکی از طریق تعداد بسیار کمتری از سیم است. در کاربرد های خودرویی فناوری مالتی پلکس فقط از دو سیم استفاده می کنند. در خودرو هایی که از سیستم مالتی پلکس استفاده می کنند، تعداد سیم های مورد نیاز برای اتصال قطعات بسیار کاهش می یابد، که این مورد قابلیت اطمینان بهتر و زمان کارکرد خودرو را بهبود می بخشد. سیستم مالتی پلکس فناوری است که اجازه می دهد مقدار قابل توجهی از اطلاعات بین واحد های کنترل الکترونیکی و لوازم جانبی از طریق کاهش سیم کشی الکتریکی جریان یابد.

از کجا بفهمیم خودرو مالتی‌ پلکس است؟

• واکنش سریع‌ تر و دقیق‌ تر اجزای الکترونیکی خودرو
• استفاده از دیاگ خودرو است

 واکنش سریع‌ تر و دقیق‌ تر اجزای الکترونیکی خودرو

به عنوان مثال، در خودروهای مجهز به سیستم مالتی‌ پلکس، عملکرد سیستم‌ هایی مانند چراغ‌، قفل‌ و شیشه‌ های برقی به طور هماهنگ‌ تری صورت می‌ گیرد. همچنین، در خودروهایی که این سیستم را دارند، تعداد سیم‌ ها و سیم‌ کشی‌ های موجود در سیستم الکترونیکی کاهش یافته است که در بررسی‌ های دقیق‌ تر سیم‌کشی‌ ها مشخص است.

استفاده از دیاگ خودرو است

در صورت اتصال دستگاه دیاگ به خودرو و نمایش اطلاعات دقیق از هر جزء الکترونیکی، احتمالاً خودرو به سیستم مالتی‌ پلکس مجهز است. در خودروهای مالتی‌ پلکس، اطلاعات تمام اجزا در یک سیستم مرکزی ثبت می‌ شود و به آسانی عیوب و وضعیت هر سیستم را از طریق دستگاه دیاگ مشاهده میشود.

BSI در سیستم مالتی پلکس خودرو

BSI در سیستم مالتی پلکس خودرو، مخفف Body Systems Interface است و یکی از اجزای مهم سیستم الکترونیکی خودرو است که وظیفه ی مدیریت و کنترل بخش های مختلف بدنه خودرو را برعهده دارد.

BSI اطلاعات و سیگنال های مربوط به بخش های مختلف خودرو را جمع آوری و تحلیل می کند و از طریق شبکه های داخلی خودرو به اجزای مرتبط ارسال می کند. این اجزا شامل سیستم های روشنایی، سیستم های قفل و باز شدن درب ها، سیستم های پنجره ها، سیستم صوتی، سیستم تهویه و سایر سامانه های مرتبط با بدنه خودرو هستند.

BSI عملکرد مرکزی برای ارتباط و هماهنگی بین اجزای مختلف خودرو دارد. این سیستم نه تنها اطلاعاتی را دریافت و تحلیل می کند، بلکه دستور العمل های لازم برای تنظیم عملکرد بخش های مختلف را به آن ها منتقل می کند. به عنوان مثال، وقتی راننده دکمه قفل کردن در را فشار می دهد، BSI فرمان را به سیستم قفل و باز شدن در ها ارسال می کند تا درب ها قفل شوند.

با استفاده از BSI، کنترل و مدیریت اجزای بدنه خودرو بهبود یافته و امکاناتی مانند کنترل از راه دور، سیستم های ایمنی و راحتی پیشرفته تری را برای راننده فراهم می کند. همچنین، با دسترسی به اطلاعات کلیدی مربوط به بدنه خودرو، BSI به صورت خودکار هشدار های لازم را نمایش می دهد و در صورت وجود خطا یا نقص در سیستم، اطلاعات تشخیصی را به تکنسین ها ارائه می دهد تا مشکل را تشخیص و برطرف کنند.

کاربرد سیستم مالتی پلکس خودرو

یک سیستم مالتی پلکس برای کنترل عملکرد اجزای خودرو مانند برف پاک کن ها، چراغ های راهنما و چراغ های عادی خودرو که به موقعیت کنترل راننده پاسخ می دهد، کاربرد دارد. این سیستم شامل یک ابزار رمزگذاری پاسخگو به موقعیت هر یک از کنترل ها برای ارائه یک سیگنال زمان بندی و هم چنین یک سیگنال کد دارای اجزای سیگنال مربوط به موقعیت های مربوط به هر یک از کنترل ها است.

یک وسیله رمزگشایی، دور از ابزار رمز گذاری، به سیگنال ها به صورت انتخابی پاسخگو است تا تعداد زیادی خروجی مربوطه را در پاسخ به اجزای سیگنال کد مربوطه ارائه دهد. هر دو ابزار رمزگذاری و رمزگشایی حالت های آماده به کار دارند که در آن هیچ قدرت قابل توجهی نمی گیرند. هم چنین این سیستم شامل وسایل رله ای است که به ترتیب به خروجی های ابزار رمز گشایی پاسخ می دهند تا به طور انتخابی هر یک از اجزای خودرو را به انرژی برسانند که به موجب آن اپراتور فعال کردن اجزای خودروی مربوطه را کنترل می کند.

نقش مالتی پلکس خودرو

سیستم مالتی پلکس باعث می شود چندین قطعه اطلاعات در یک کابل به گردش درآیند، بنابراین تعداد آن ها، هزینه ساخت، اما مهم تر از همه وزن آن ها در داخل یک ماشین، که قبلا بین 80 تا 100 کیلوگرم بود، برای شبکه هایی تا طول 5 کیلومتر کاهش می یابد. با سنسور های کمتر و تعداد لینک های کمتر به جعبه ها در حالی که امکان اضافه شدن عملکرد های جدید بدون هزینه تولید اضافی را فراهم می کند، شبکه کابل کشی مالتی پلکس وزن خودرو های امروزی را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد. این امکان انتقال سریع اطلاعات باینری را فراهم می کند.

مزایای سیستم مالتی پلکس خودرو

• بهبود ایمنی
• بهبود راحتی و کنترل
• بهبود کارایی سوخت
• افزایش سهولت استفاده

بهبود ایمنی

با استفاده از سیستم مالتی پلکس خودرو، امکان کنترل همزمان چراغ های جلو، چراغ های عقب، ترمز ها و سایر سیستم های برقی خودرو فراهم می شود. این امکان به راننده کمک می کند تا بهتر بتواند در شب یا در شرایط آب و هوایی دشوار رانندگی کند و ایمنی خودرو را افزایش دهد.

بهبود راحتی و کنترل

سیستم مالتی پلکس خودرو به راننده اجازه می دهد تا به طور همزمان چندین عملکرد خودرو را کنترل کند. برای مثال، راننده می تواند با استفاده از این سیستم صندلی را تنظیم کند، دمای هوای داخل خودرو را تغییر دهد و هم چنین اطلاعات رانندگی مانند سرعت و مسیر را نمایش دهد. این قابلیت ها موجب شده است تا راننده حین رانندگی به راحتی از تمامی ویژگی های خودرو استفاده کند.

بهبود کارایی سوخت

یکی دیگر از نقاط قوت ساتفاده از سیستم مالتی پلکس در اتومبیل های مدرن، بهبود کارایی سوخت و افزایش بازدهی خودرو می باشد. با کنترل همزمان سیستم های مربوط به سوخت، مانند سیستم تزریق سوخت و سیستم هواکش، سیستم مالتی پلکس می تواند فرایند سوخت رسانی را بهینه کند و مصرف سوخت را کاهش دهد. این مورد به تنهایی می تواند درصد آلودگی هوا را کاهش دهد.

افزایش سهولت استفاده

سیستم مالتی پلکس با عملکرد همزمان چندین عملکرد خودرو، استفاده از خودرو را آسان تر می کند. راننده نیازی ندارد بین چندین دستگیره و کنترل ها جابجا شود؛ بلکه می تواند از تمامی قابلیت های خودرو را از طریق یک صفحه کنترل مرکزی یا حتی با کمک دستورات صوتی استفاده کند.

معایب سیستم مالتی پلکس خودرو

• پیچیدگی سیستم
• ریسک شکست سیستم
• نیاز به آموزش
• هزینه بالا

پیچیدگی سیستم

سیستم مالتی پلکس خودرو به دلیل هماهنگی و کنترل همزمان بین چندین عملکرد، پیچیدگی بالایی دارد. نصب، تنظیم و تعمیرات این سیستم به آگاهی فنی و تخصصی نیاز دارد. بنابراین، در صورت بروز خطا یا نقص در سیستم، تعمیر آن ممکن است مشکلاتی برای کاربران ایجاد کند.

ریسک شکست سیستم

به علت وابستگی بیشتر عملکرد ها به سیستم مالتی پلکس، در صورت خرابی یا شکست این سیستم، ممکن است برخی از عملکرد های خودرو نیز تحت تأثیر قرار بگیرند. به عنوان مثال، در صورت خرابی سیستم کنترل روشنایی، چراغ های جلو یا عقب خودرو ممکن است خراب شده و برای راننده خطرساز شوند.

نیاز به آموزش

برای استفاده بهینه از سیستم مالتی پلکس، راننده نیاز به آموزش و آشنایی کافی با عملکرد و قابلیت های مختلف آن دارد. این نیاز به آموزش، ممکن است برای برخی کاربران زمان بر و مشکل باشد و موجب نگرانی و عدم راضی بودن از استفاده از سیستم شود.

هزینه بالا

نصب و استفاده از سیستم مالتی پلکس خودرو هزینه بر است. این سیستم شامل سنسور ها، کابل ها، کنترلر ها و نرم افزار های پیچیده است که ممکن است هزینه تهیه، نصب و تعمیرات آن ها بالا باشد. این مسئله می تواند برای برخی کاربران دلیلی برای عدم انتخاب این سیستم باشد.

تعمیر و نگهداری مالتی پلکس خودکار

تا سال 2001 میلادی، سیستم مالتی پلکس اتومبیل به طور کامل توسعه نیافته بود و باعث ایجاد اشکالات زیادی در خودرو های مجهز به آن شد. از آن زمان تا کنون قابل اعتماد تر شده است. پیچیدگی فوق العاده آن مستلزم این است که تعمیر و نگهداری آن با تجهیزات لازم برای کنترل، برنامه ریزی و تعمیرات به متخصصان سپرده شود. بنابراین، تعمیر خرابی برق در خودرو بدون مراجعه به مکانیکی های خودرو غیرممکن شده است.

استاندارد های مختلف سیستم مالتی پلکس خودرو

سیستم های مالتی پلکس خودرو ها در مدل ها و برند های مختلف دارای تفاوت جزئی هستند. با وجود این که اصل عملکرد مالتی پلکس در اتومبیل ها یکسان می باشد، اما طبق نوع شرکت سازنده و کشوری که طراحی و ساخت آن را انجام داده است دارای ویژگی های مختلفی هستند. انواع استاندارد های سیستم مالتی پلکس خودرو در جدول زیر توضیح داده شده است.

کدام خودروها مالتی پلکس دارند؟

• دنا و دنا پلاس
• پژو پارس
• پژو 206 و پژو 405 و پژو 207
• سمند SD
• سورن
• رانا

دسته بندی مالتی پلکس از نظر نوع شبکه

• شبکه ستاره (Star)
• شبکه Bus
• شبکه درختی (Tree)
• شبکه حلقوی (Ring)
• شبکه Lattice

انواع مالتی‌ پلکس ایران خودرو

سیستم‌ های مالتی‌ پلکس این شرکت شامل مدل‌ های BSI، MUX و CAN می‌ شود که هر یک از این مدل‌ ها ویژگی‌ ها و کاربردهای خاص خود را دارند. سیستم‌ های BSI عمدتاً در خودروهایی مثل پژو پارس و سمند به کار می‌روند و شامل یک واحد مرکزی کنترل هستند که وظیفه هماهنگی اجزای الکترونیکی را بر عهده دارد.

سیستم MUX که در برخی مدل‌ های سمند و پژو به کار رفته، از سیم‌ کشی و اتصالات ساده‌ تری بهره‌ مند است و اطلاعات به صورت سری منتقل می‌ شوند. همچنین سیستم CAN که به عنوان یکی از پیشرفته‌ ترین سیستم‌ های مالتی‌ پلکس شناخته می‌ شود، به دلیل سرعت بالا و دقت بیشتری که دارد، در مدل‌ های جدیدتر ایران خودرو استفاده می‌ شود و امکانات ارتباطی پیچیده‌ تر و باکیفیت‌ تری ارائه می‌ دهد.

مالتی‌پلکس سمند چیست؟

مالتی‌ پلکس سمند یک سیستم ارتباطی پیشرفته است که در خودروهای سمند طراحی شده تا بهینه‌ سازی ارتباطات بین اجزای الکترونیکی و برقی خودرو انجام شود. در سیستم مالتی‌پلکس، سیم‌کشی‌ ها و اتصالات به طور قابل توجهی کاهش یافته و وظیفه انتقال داده‌ ها بین اجزای مختلف، مانند سیستم‌ های ایمنی، روشنایی و کنترل‌ های داخلی به صورت شبکه‌ ای و مشترک انجام می‌ شود. این سیستم سبب می‌ شود که کنترل و هماهنگی بین بخش‌ های مختلف خودرو بهتر و سریع‌ تر انجام گیرد و علاوه بر این، با کاهش حجم سیم‌ کشی و پیچیدگی از وزن و هزینه‌ های اضافی خودرو نیز کاسته میشود.

سیستم مالتی‌ پلکس سمند به ویژه در مدل‌ های جدیدتر آن کارایی بیشتری نشان داده و موجب افزایش امنیت و عملکرد خودرو شده است چرا که مشکلاتی نظیر قطعی سیم‌ کشی و خطاهای مرتبط را به حداقل رسانده و عیب‌ یابی و تعمیرات نیز با دقت بیشتری صورت می‌ گیرد.

پارس مالتی‌پلکس بهتر است یا معمولی؟

خودروی پارس با سیستم مالتی‌ پلکس مزایای زیادی نسبت به نسخه معمولی دارد. در نسخه مالتی‌ پلکس، ارتباطات الکترونیکی به شکل کارآمدتری انجام می‌ شود و باعث بهبود عملکرد کلی خودرو می‌ شود. این سیستم به دلیل کاهش تعداد سیم‌ ها، تعمیرات و نگهداری ساده‌ تری را برای مالک خودرو فراهم می‌ کند و مشکلات مربوط به قطعی و خرابی‌ های سیم‌ کشی نیز کاهش می‌ یابد.

همچنین، در سیستم‌ های مالتی‌ پلکس از شبکه‌ های ارتباطی دیجیتال استفاده می‌ شود که اطلاعات را با دقت و سرعت بیشتری منتقل میکند، در نتیجه سیستم‌ های ایمنی و عملکردی خودرو بهبود یافته و تجربه رانندگی ایمن‌ تر و لذت‌ بخش‌ تری ارائه می‌ شود.

از سوی دیگر، نسخه معمولی پارس ممکن است از نظر هزینه اولیه برای خریداران به صرفه‌ تر باشد و از آنجا که ساختار سیم‌ کشی ساده‌ تری دارد، تعمیرات آن نیز برای مکانیک‌ های سنتی آسان‌ تر است. با این حال، در خودروهای معمولی، احتمال قطعی و خرابی سیم‌ کشی بیشتر است و ممکن است هزینه‌ های تعمیر و نگهداری بیشتری در طولانی‌مدت داشته باشند. بنابراین انتخاب بین پارس مالتی‌ پلکس و معمولی به نیازها و ترجیحات خریدار بستگی دارد. اگر به دنبال خودرو با سیستم الکترونیکی پیشرفته و نگهداری کمتر هستید، نسخه مالتی‌ پلکس گزینه مناسبی خواهد بود.

درباره دوره مالتی پلکس سوالی داری از ما بپرس!

جهت دریافت مشاوره رایگان شماره موبایل خود را وارد کنید.

فیلد های "*" اجباری هستند

Hidden

صفحه

شماره تماس*

Phone

این قسمت برای اهداف اعتبارسنجی است و باید بدون تغییر باقی بماند.

دریافت مشاوره رایگان

آموزشگاه فن آموزان در دپارتمان اتومکانیک خود دوره های تخصصی فنی ماشین و آموزش برق خودرو را به منظور اشتغال سریع و با تمرکز بر یادگیری عملی کارآموزان در تعمیرگاههای مجهز برگزار می کند. تمامی دوره ها زیر نظر سازمان فنی و حرفه ای و با اعطای مدرک بین المللی برگزار می شود. برای مشاهده سرفصلهای دوره مکانیکی آموزشگاه فن آموزان روی تصویر بالا کلیک نمایید.