معرفی انواع ابزار و وسایل سفالگری
برای ساخت ظروف سفالی مانند هر صنایع دستی دیگری نیاز به یک سری از لوازم کاربردی است. اما این وسایل سفالگری شامل چه چیزهایی می شوند تا با استفاده از این لوازم، هنرمندان آثار زیبا و منحصر به فرد خود را خلق کنند. ما سعی کرده ایم بصورت کامل وسایل و ابزار سفالگری را در این مقاله همراه با عکس هرکدام برای شما بکار ببریم. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
ابزارها و مواد اولیه به سفالگر کمک می کنند تا با دقت و خلاقیت، آثار هنری زیبایی را خلق کند. برای انجام این هنر، سفالگران به مجموعه ای از ابزارها و وسایل نیاز دارند که هر کدام نقش خاصی در فرآیند سفالگری ایفا می کنند. خاک رس به عنوان ماده اولیه اصلی، انواع مختلفی دارد، سفالگر بسته به محصول تولیدی خود میتواند از آن استفاده نماید.
چرخ سفالگری، ابزاری کلیدی است که کمک میکند سفالگران به شکل دهی متقارن و یکنواخت ظروف بپردازند. علاوه بر این، ابزارهای متنوع دیگری نیز مانند کاردک، مُهر، غلطک و غیره برای شکلدهی، حکاکی و تزئین ظروف سفالی مورد استفاده قرار میگیرند.
رنگها و لعابهای گوناگون نیز برای زیبا سازی و افزودن جلوه های بصری خاص به آثار سفالی به کار می روند. در نهایت، کوره برای پخت نهایی سفال و دستیابی به استحکام و ماندگاری لازم ضروری هستند. اگر قصد دارید سفالگری را شروع کنید اما نمیدانید برای شروع به چه ابزارهایی نیاز است ما در فن آموزان به معرفی وسایل سفالگری که باید بشناسید اشاره کرده ایم. با ما همراه باشید.
اگر به هنر سفالگری علاقه مند هستید میتوانید در دوره آموزش سفالگری که به صورت صفر تا صد و کاملاً عملی و تخصصی در آموزشگاه فن آموزان برگزار میشود شرکت کرده و مدرک فنی حرفه ای آن را دریافت کنید. جهت مشاهده جزئیات و شرایط این دوره روی تصویر بالا کلیک کنید و یا با آموزشگاه تماس حاصل فرمایید.
عناوین این نوشته:
وسایل مورد نیاز برای سفالگری
- خاک رس چینی
- خاک بنتونیت
- گِل
- گِل سرامیک
- خاک رس آتشی
- انواع سنباده
- کاتر قلمی
- پایه چرخان
- غلطک راهنما
- اسپاتول
- پرگار
- قلمو
- اسفنج
- انواع اسپری سفالگری
- کوره سفالگری
خاک رس چینی
خاک رس چینی یا پودر کائولن، یکی از مرغوب ترین انواع خاک رس برای ساخت ظروف چینی و سرامیک های با کیفیت بالا و مستحکم است. این متریال دارای ذرات بسیار ریز و بافت نرمی بوده و همین موضوع باعث شده است تا سفالگران به راحتی آن را شکل دهند و جزئیات دقیق را ایجاد کنند. یکی از ویژگی های مهم این نوع از خاک رس، مقاومت آن در برابر حرارت بالا است.
علاوه بر این موارد، این خاک دارای ترکیب شیمیایی خاصی است که به آن خواص نوری بینظیری می بخشد. خاک رس چینی پس از پخت به رنگ سفید یا نیمه شفاف در می آید که آن را برای ساخت ظروف چینی و سرامیک های تزئینی بسیار مطلوب می سازد. به همین جهت، کائولن به طور گسترده ای در صنایع سرامیک سازی و چینی سازی مورد استفاده قرار میگیرد.
خاک بنتونیت
خاک بنتونیت یکی از خاک های رس است که به دلیل ویژگی های جذب بالا و خاصیت تورمی که دارد شناخته می شود. این نوع خاک رس معمولاً برای ساخت قالب های ریخته گری و همچنین به عنوان ماده افزودنی در ساخت لعاب های سرامیکی به کار می رود. بنتونیت به دلیل توانایی بالا در جذب آب و تغییر حجم، به سفالگران امکان می دهد تا به راحتی فرم های پیچیده و دقیق را ایجاد کنند.
علاوه بر این، خاک رس بنتونیت دارای خاصیت چسبندگی بسیار خوبی است که باعث می شود ذرات خاک به خوبی به یکدیگر بچسبند و سازه های محکم و پایداری ایجاد کنند. این خاصیت به ویژه در مراحل اولیه شکل دهی به گِل سفال مفید است، زیرا به سفالگر اجازه می دهد تا با دقت بیشتری به جزئیات فرم دهد. بنتونیت به دلیل مقاومت در برابر ترک خوردگی، برای پروژه هایی که نیاز به دقت و ظرافت بالا دارند، مناسب است.
گِل
گِل یکی دیگر از مواد اصلی در سفالگری است که از ترکیب خاک رس و آب به دست میآید. این ماده به دلیل نرمی و قابلیت شکلدهی بالا، برای ساخت انواع ظروف و اشیای سفالی مورد استفاده قرار می گیرد. سفالگران می توانند با اضافه کردن مواد مختلف به گِل، ویژگی های آن را تغییر دهند و به نتایج مورد نظر خود دست یابند.
همچنین گِل به دلیل چسبندگی بالا، به راحتی به ابزارهای سفالگری می چسبد و این امکان را به سفالگر می دهد تا به راحتی فرم های مورد نظر خود را ایجاد کند. گِل های مختلف دارای ترکیب های شیمیایی متفاوتی هستند که هر کدام ویژگی های منحصر به فردی دارند. به همین دلیل، انتخاب نوع مناسب گِل برای هر پروژه، یکی از مهم ترین مراحل در فرآیند سفالگری است.
گِل سرامیک
گِل سرامیک، نوع خاصی از گِل سفال است که برای ساخت محصولات سرامیکی با کیفیت بالا مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع گِل به دلیل دانه بندی ریز و بافت نرم، به سفالگران اجازه می دهد تا جزئیات دقیق و ظریفی را ایجاد کنند. به علاوه، این گِل دارای ویژگی های حرارتی بالایی است که باعث می شود محصولات ساخته شده پس از پخت در کوره، مقاومت بالایی در برابر حرارت و شوکهای حرارتی ناشی از عدم تنظیم کوره داشته باشند.
این مزیت به ویژه در ساخت ظروف پخت و پز و وسایل تزئینی که نیاز به مقاومت حرارتی بالا دارند، بسیار مهم است. همچنین گل سرامیک به دلیل ترکیب شیمیایی خاص خود، پس از پخت به رنگ های زیبا و متنوعی درمی آید که جذابیت بصری زیادی به محصولات نهایی می بخشد.
خاک رس آتشی یا نسوز
خاک رس آتشی (Fire Clay) یا نسوز که به دلیل قابلیت تحمل دمای بالا، برای ساخت محصولات سفالی مقاوم در برابر آتش مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع خاک رس، معمولاً در ساخت کوره های سفالگری، آجرهای نسوز و سایر محصولات با مقاومت گرمای بالا به کار می رود.
خاک رس آتشی در صنایع مختلفی از جمله ساخت لوازم آزمایشگاهی، کوره های صنعتی، آجرهای نسوز و برای ساخت کوره های سفالگری کاربرد دارد. خاک رس آتشی به دلیل مقاومت در برابر حرارت و پایداری شیمیایی، نقش بسیار مهمی در تضمین ایمنی و کارایی این تجهیزات ایفا میکند.
انواع سنباده
سنباده ها وسایلی هستند که برای صاف کردن و آماده سازی سطح محصولات سفالی به کار می روند. سنباده ها در انواع و دانه بندی های مختلفی تولید می شوند که هر یک برای کاربردهای خاصی مناسب هستند. سنباده های با دانه بندی درشت برای حذف ناصافی ها و صاف کردن سطوح بزرگ مورد استفاده قرار می گیرند. در حالی که سنباده های با دانه بندی ریز برای پرداخت نهایی و ایجاد سطحی صاف و لطیف به کار می روند.
علاوه بر کاربرد در صاف کردن سطح، این ابزارها می توانند برای ایجاد بافت و الگو های خاص نیز مورد استفاده قرار گیرند. با استفاده از سنباده، هنرمندان فعال در عرصه سفال میتوانند جلوه های زیبا و چشمنوازی را بر روی آثار خود ایجاد کنند. این تکنیک به ویژه در ساخت قطعات هنری و تزئینی بسیار مفید است و به سفالگران امکان میدهد تا خلاقیت و مهارت های خود را به نمایش بگذارند.
کاترهای قلمی
کاترهای قلمی برای ایجاد حفره و برش های کوچک و دقیق در گِل سفال مورد استفاده قرار می گیرند. کاترهای قلمی معمولاً دارای نوک های تیز و باریک هستند که به سفالگران اجازه می دهند تا با دقت بالا جزئیات ریز را ایجاد کنند. این کاترها در اندازه ها و اشکال مختلف تولید می شوند تا نیاز های مختلف سفالگران را برآورده کنند.
علاوه بر ایجاد سوراخ ها و برش های دقیق، می توانند برای حکاکی و ایجاد الگوهای ظریف نیز مورد استفاده قرار گیرند. این ابزار ها به ویژه در ساخت قطعات تزئینی و هنری بسیار مفید هستند . با استفاده از کاترهای قلمی سوراخ کننده، سفالگران می توانند جزئیات دقیق و زیبایی را بر روی آثار خود ایجاد کنند و به نتیجه ای با کیفیت و هنری دست یابند.
پایه چرخان
پایه چرخان به افرادی که مشغول به شغل سفالگری هستند این امکان را می دهد تا بدون نیاز به حرکت دادن خود، بتوانند به راحتی به تمام زوایای قطعه کار دسترسی پیدا کنند و آن را شکل دهند. پایه های چرخان معمولاً از مواد مقاوم و بادوام ساخته می شوند و دارای مکانیزم های چرخشی نرم و روان هستند که به راحتی قابل کنترل و تنظیم است.
این وسیله در انواع مختلفی وجود دارد که هر کدام برای نیازهای مختلف سفالگران طراحی شدهاند. برخی از این پایه ها به صورت دستی و ساده ساخته شدهاند و برای کارهای کوچک و جزئی مناسب هستند. پایه های چرخان برقی نیز وجود دارند که با استفاده از موتور، امکان چرخش یکنواخت و کنترل شده را فراهم می کنند و برای کارهای بزرگ تر و پیچیده تر بسیار مفید هستند. این نوع پایه با تنظیم ارتفاع نیز موجودند که به سفالگران اجازه میدهند ارتفاع کار را به راحتی تنظیم کنند.
غلطک راهنما
استفاده از غلطک راهنمای سفالگری به سفالگران کمک می کند تا الگو ها و بافت های خاصی را بر روی سطح آثار خود ایجاد کنند. این تکنیک به ویژه در مراحل پایانی ساخت و قبل از پخت نهایی بسیار کاربردی است. با اعمال فشار مناسب و حرکات یکنواخت، میتوان سطوح صاف و بدون نقصی را به دست آورد که برای اعمال لعاب و رنگ آمیزی بسیار مناسب هستند.
همچنین، این ابزارها می توانند به کاهش ترک خوردگی در فرآیند خشک شدن سفال کمک کنند، زیرا با هموار کردن سطح و کاهش نقاط ضعیف، پایداری کلی قطعه افزایش می یابد. غلطک راهنما معمولاً از جنس پلاستیک، چوب یا فلز ساخته شده و در اندازهها و اشکال مختلف موجود هستند.
اسپاتول
اسپاتول ها دارای لبه های تیز و برندهای هستند که به سفالگران با این ابزار با دقت بالا به شکلدهی و تراشیدن گِل می پردازند. این ابزار معمولاً از مواد مقاوم ساخته میشود و به دلیل سبک بودن و راحتی در دست گرفتن، بسیار محبوب هستند. این ابزار ها به دلیل کاربرد گسترده و کارایی بالا، جزء ابزار های ضروری در کارگاه های سفالگری محسوب میشوند و به هنرمندان کمک می کنند تا آثار هنری زیبایی را بسازند.
انواع پرگار
پرگار یکی از ابزارهای دقیق و کاربردی در سفالگری است که برای اندازهگیری و کشیدن دایره ها و قوس های دقیق در گِل سفال مورد استفاده قرار می گیرد. این وسیله دارای دو بازوی قابل تنظیم است و به هنرمندان اجازه می دهد تا با دقت بالا اندازهگیری ها و طرح های خود را ایجاد کنند.
پرگارها در اندازه ها و انواع مختلفی تولید می شوند تا نیازهای متنوع سفالگران را برآورده کنند. علاوه بر کاربرد در اندازهگیری و طراحی، پرگارها میتوانند برای ایجاد الگوها و بافت های خاص نیز مورد استفاده قرار گیرند. با استفاده از پرگارهای مختلف، سفالگران می توانند جزئیات دقیق و زیبایی را بر روی آثار خود ایجاد کنند.
این تکنیک به ویژه در ساخت قطعات هنری و تزئینی بسیار مفید است و سفالگران با این نوع پرگار می توانند خلاقیت و مهارتهای خود را به نمایش بگذارند. پرگارها به دلیل دقت و کارایی بالایشان، یکی از ابزارهای پرکاربرد در هنر سفالگری محسوب میشوند.
قلم مو
قلم مو برای اعمال لعاب، رنگ و ایجاد جزئیات ظریف بر روی سطح آثار سفالی مورد استفاده قرار می گیرد. قلم مو ها در انواع و اندازه های مختلفی تولید می شوند تا بتوانند نیاز های متنوع سفالگران را برآورده کنند. قلم موهای نرم برای اعمال لعاب و رنگ های شفاف مناسب هستند، در حالی که قلم موهای زبرتر برای ایجاد بافت ها و الگو های خاص کاربرد دارند.
قلم مو به دلیل قابلیت کنترل بالا، به سفالگران اجازه می دهند تا با دقت و ظرافت بیشتری به تزئین و تکمیل آثار خود بپردازند. این ابزارها به ویژه در مراحل پایانی ساخت و قبل از پخت نهایی مورد استفاده قرار میگیرند تا جلوه های بصری متنوع و جذابی به محصولات نهایی ببخشند. این ابزار به دلیل کارایی بالا و کاربرد گسترده، جزء ابزارهای ضروری در کارگاه های سفالگری محسوب می شوند.
اسفنج
اسفنج برای مرطوب کردن، صاف و پاک کردن سطح گِل سفال مورد استفاده قرار می گیرد. اسفنج ها از مواد نرم و جاذب ساخته می شوند و به هنرمندان امکان می دهند تا به راحتی آب را به سطح گِل اضافه کرده و آن را نرم و قابل شکل دهی کنند. استفاده از اسفنج به ویژه در مراحل اولیه ساخت و در هنگام تراشیدن و اصلاح فرم های اولیه بسیار مفید است. همچنین، اسفنج ها برای پاک کردن و تمیز کردن سطح آثار سفالی از گرد و غبار و ذرات اضافی نیز به کار می روند.
انواع اسپری سفالگری
اسپری های سفالگری به فعالان این عرصه امکان می دهند تا به راحتی و با دقت بالا مواد مختلف را بر روی سطح سفال پخش کنند و جلوه های بصری متنوعی ایجاد کنند. این ابزارها در انواع و اندازه های مختلفی تولید شده تا نیازهای مختلف سفالگران را برآورده کنند. علاوه بر کاربرد در اعمال لعاب و رنگ، می توانند برای ایجاد افکت ها و بافت های خاص نیز مورد استفاده قرار گیرند.
با استفاده از اسپری های مختلف، هنرمندان می توانند الگوها و جلوه های بصری جذابی را بر روی آثار خود ایجاد کنند. این تکنیک به ویژه در ساخت قطعات هنری و تزئینی مفید است و سفالگران با انواع اسپری سفالگری می توانند خلاقیت و مهارت های خود را به نمایش بگذارند.
کوره سفالگری
سرانجام رساندن کار سفالگری بدون کوره ممکن نیست. کورههای سفالگری برای پخت نهایی محصولات سفالی و افزایش استحکام و ماندگاری لازم، ضروری هستند. این کورهها معمولاً از مواد نسوز مانند آجرهای مخصوص یا خاک رس آتشین ساخته می شوند تا بتوانند دماهای بسیار بالای مورد نیاز برای پخت سفال را تحمل کنند. کنترل دقیق دما و زمان پخت در این کوره ها بسیار مهم است، زیرا هرگونه خطا میتواند به محصولات نهایی آسیب برساند.
انواع مختلفی از کوره های سفالگری وجود دارد که هر کدام ویژگی ها و کاربردهای خاصی دارند. کورههای الکتریکی به دلیل کنترل دقیق دما و راحتی استفاده، برای کارهای هنری و تزئینی مناسب هستند. همچنین کورههای گازی و ذغالی نیز گزینههای محبوبی برای سفالگران حرفهای هستند که میتوانند دماهای بالاتری را برای کار مورد نظر ایجاد کنند.
جهت دریافت مشاوره رایگان شماره موبایل خود را وارد کنید.
"*" indicates required fields
مطلبی که خواندید حاصل تلاش تیم تحریریه دپارتمان صنایع دستی آموزشگاه فن آموزان بود در این آموزشگاه علاوه بر آموزش سفالگری دوره هایی از جمله آموزش چرم دوزی، آموزش قالی بافی و … برگزار می شود.
دیدگاهتان را بنویسید