انواع سبک های موسیقی ایرانی و جهانی
از این نگارش این مطلب، کسب شناخت عمیق تر از موسیقی به عنوان یک پدیده فرهنگی هنری و همچنین ارائه راهکارهایی برای توسعه و ارتقای موسیقی در ایران است. با مطالعه این مقاله، ضمن آشنایی با تاریخچه و تحولات ژانر های موسیقی، می توانند درک بهتری از تنوع و پیچیدگی های این هنر پیدا کنند.
سبک موسیقی، هویت منحصر به فرد یک قطعه موسیقی است که آن را از سایر قطعات متمایز می کند. این هویت از طریق مجموعه ای از عناصر موسیقیایی مانند ملودی، هارمونی، ریتم، بافت، فرم و ابزار آلات موسیقی شکل می گیرد. طبقه بندی سبک های موسیقی، تلاش برای سازماندهی این تنوع گسترده بر اساس ویژگی های مشترک آن ها می باشد و موضوعی است که سعی داریم در این مقاله به آن بپردازیم.
با توجه به اهمیت فراوانِ آموزش و یادگیری موسیقی در تربیت نسل جدیدی از هنرمندان حرفه ای و کاربلد؛ از علاقه مندان موسیقی دعوت می کنیم تا در دوره های تخصصی آموزشگاه فن آموزان از جمله دوره های آموزش آواز خوانی ، پیانو، گیتار، سنتور، هنگ درام، آموزش دف نوازی ، آموزش ویولن ، تنبک و … شرکت نمایند. تمامی این دوره ها با بهره گیری از اساتید مجرب و امکانات پیشرفته، فرصتی ایده آل را به منظور یادگیری انواع سازها و سبک های موسیقی برای شما عزیزان فراهم می آورند. برای دریافت اطلاعات بیشتر از طریق شماره تماس زیر با ما در ارتباط باشید:
عناوین این نوشته:
- معیارهای طبقه بندی سبک های موسیقی
- تحولات تاریخی سبک های موسیقی در جهان
- قرون وسطی و دوره رنسانس
- دوره کلاسیک
- قرن بیستم
- دوران معاصر
- بررسی جامع سبک های موسیقی جهانی
- موسیقی کلاسیک (غربی)
- موسیقی جاز
- موسیقی راک
- موسیقی پاپ
- موسیقی هیپ هاپ
- موسیقی الکترونیک
- سایر سبک های موسیقی جهانی
- موسیقی سنتی ایران: ریشه ها، سازها و ویژگی ها
- موسیقی مدرن ایران: تاثیرات جهانی و تحولات داخلی
- معرفی سازهای موسیقی در سبک های مختلف موسیقی
- سازهای زهی
- سازهای بادی
- سازهای کوبه ای
- سازهای الکترونیک
معیارهای طبقه بندی سبک های موسیقی
طبقه بندی ژانرهای موسیقی را می توان بر اساس معیارهایی مانند دوره تاریخی، منطقه جغرافیایی، عملکرد اجتماعی و ویژگی های صوتی آن ها انجام داد. به عنوان مثال سبک هایی از جمله موسیقی کلاسیک غربی، موسیقی سنتی آسیایی و موزیک عامه پسند معاصر، همگی از این معیارها پیروی می کنند. با این وجود مرزهای بین سبک ها اغلب مبهم و در حال تغییر هستند، زیرا موسیقی به طور مداوم در حال تکامل و ترکیب با سبک های دیگر است.
جدول زیر نمونه ای از طبقه بندی کلی سبک های موسیقی را نشان می دهد:
معیار طبقه بندی | مثال ها و توضیحات مختصر از سبک های موسیقی بر مبنای این طبقه بندی | ویژگی های کلیدی |
دوره تاریخی | رنسانس (موسیقی چند صدایی و تمرکز بر موسیقی کلیسا)، باروک (اپرا، کنسرتو و …)، کلاسیک (تعادل، سادگی و فرم های سونات و سمفونی)، رمانتیک (ابراز احساسات فردی و ملودی های غنی)، مدرن (آوانگارد و تجربیات صوتی جدید)، معاصر (ترکیب سبک ها و موسیقی الکترونیک) | تفاوت در هارمونی، بافت، فرم و ابزار آلات |
منطقه جغرافیایی | موسیقی کلاسیک غربی (موسیقی هنری غربی، با تمرکز بر فرم و ساختار)، موسیقی سنتی ایرانی (ماهور، سه گاه، شور، سازهای زهی و کوبه ای)، موسیقی فولک آمریکایی (موسیقی محلی آمریکا با پیروی از فرهنگ عامه)، موسیقی لاتین (ریتم های شاد و رقص آور و ابزار آلات خاص) | تفاوت در ملودی، ریتم، مقیاس ها و ابزار آلات |
عملکرد اجتماعی | موسیقی مذهبی (برای عبادت و آیین های مذهبی)، موسیقی نظامی (برای مراسم نظامی و رژه)، موسیقی رقص (برای رقص و تفریح)، موسیقی فیلم (برای همراهی فیلم ها و ایجاد حس و حال خاص در اثر نمایشی) | تفاوت در هدف و کاربرد موسیقی |
ویژگی های صوتی | موسیقی آکوستیک (صداهای طبیعی تولید شده توسط سازها)، موسیقی الکترونیک (صداهای تولید شده به صورت مصنوعی)، موسیقی آمبیانس (ایجاد فضا و جو صوتی خاص)، موسیقی نویز (استفاده از صداهای تصادفی و بی نظم) | تفاوت در نحوه تولید صدا و بافت موسیقی
|
نکته: این جدول تنها یک نمونه است و طبقه بندی سبک های موسیقی بسیار پیچیده تر از این ها است. بسیاری از سبک ها می توانند در چندین دسته قرار بگیرند و مرزهای بین سبک ها اغلب مبهم است.
تحولات تاریخی سبک های موسیقی در جهان
تاریخ موسیقی؛ در واقع تاریخچه ای پویا از تحول و تکامل سبک های متنوع است. این تحولات عمیقا تحت تاثیر عوامل اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و پیشرفت های تکنولوژیکی قرار گرفته اند. در هر دوره تاریخی، موسیقی به عنوان آینه ای از ارزش ها، باورها، اعتقادات، آداب و رسوم و همچنین امکانات در دسترس جامعه و هنرمندان آن عمل کرده است.
قرون وسطی و دوره رنسانس
در قرون وسطی (سده پنجم تا پانزدهم میلادی) ، موسیقی به عنوان ابزاری برای عبادت و آیین های مذهبی مورد استفاده قرار می گرفت و بیشتر به صورت آواز های تکی یا دسته جمعی اجرا می شد. با آغاز دوره رنسانس، موسیقی به سمت پیچیدگی های هارمونیک و بافت های غنی تر حرکت کرد و در خدمت دربارها و اشراف زادگان قرار گرفت. ظهور اپرا و کنسرتو در دوره باروک، تحولی عظیم در موسیقی ایجاد کرد و آن را به یکی از مهم ترین و محبوب ترین هنرهای نمایشی تبدیل نمود.
-
دوره کلاسیک
دوره کلاسیک (حدود ۱۷۵۰ تا ۱۸۲۰ میلادی) با تاکید بر تعادل، سادگی و فرم های مشخص؛ نظم و ترتیب خاصی به موسیقی بخشید. سونات و سمفونی، دو فرم مهم و رایج مربوط به این دوره، تا قرن ها الهام بخش آهنگ سازان بودند. در مقابل، دوره رمانتیک (حدود 1890 تا 1900 میلادی) با تمرکز بر ابزار احساسات فردی به شکلی کاملا عمیق و محسوس، موسیقی را به عرصه ای برای بیان عواطف درونی هنرمندان تبدیل کرد.
-
قرن بیستم
بنا به شواهد تاریخی؛ قرن بیستم، عصر تحولات شگرف و عظیم در زمینه موسیقی بود. ظهور ژانرهایی مانند جاز، بلوز و راک اند رول؛ موسیقی را از قید و بندهای کلاسیک آن رها کرده و به هنر مورد علاقه جوانان و ابزاری مناسب برای رویدادهای اعتراضی تبدیل نمود. به علاوه، با اختراع فناوری های جدید؛ موسیقی الکترونیک به عنوان یک سبک مستقل مطرح شده و رشد بسیاری کرد و در نتیجه توانست مرزهای میان موسیقی آکوستیک و الکترونیک را از بین برد.
-
دوران معاصر
در دهه های اخیر، پدیده جهانی شدن و توسعه فناوری اطلاعات، به تبادل گسترده سبک های موسیقی و ایجاد ژانرهای ترکیبی جدید منجر شده است. امروزه، با وجود اینترنت و رسانه های اجتماعی؛ موسیقی به صورت جهانی و بین المللی تولید و منتشر می شود و مرزهای جغرافیایی و فرهنگی در موسیقی تا حد زیادی از بین رفته است. این تحول، به ایجاد یک موسیقی جهانی منجر شده که در آن، عناصر مختلف فرهنگی و سبک های متنوع با هم ترکیب می شوند.
بررسی جامع سبک های موسیقی جهانی
هر سبک موسیقی؛ بازتابی از فرهنگ و تاریخِ جامعه ای است که در آن شکل گرفته است. در ادامه، به معرفی برخی از معروف ترین ژانرهای موسیقی در جهان و ویژگی های شاخص هر یک از آن ها می پردازیم؛ پس با ما همراه باشید.
-
موسیقی کلاسیک (غربی)
ریشه های موسیقی کلاسیک غربی به دوران باستان یونان و روم باز می گردد. این سبک با تمرکز بر ساختارهای دقیق، هارمونی های پیچیده و ملودی های آراسته؛ به عنوان یکی از پایه های موسیقی غربی شناخته می شود. موسیقی کلاسیک، از دوره رنسانس تا دوره رمانتیک و پس از آن؛ تحولات بسیاری را تجربه کرده و فرم های مختلفی مانند سونات، سمفونی، کنسرتو و اپرا را به وجود آورده است. آهنگ سازان بزرگی همچون باخ، موتزارت، بتهوون، شوبرت و چایکوفسکی از چهره های شاخص این سبک محسوب می شوند.
-
موسیقی جاز
جاز، سبکی است که در اوایل قرن بیستم در ایالات متحده آمریکا شکل گرفت. این سبک با داشتن ریشه ها و عناصر وابسته به فرهنگ آفریقایی و اروپایی؛ تلفیقی از بداهه نوازی، ریتم های پیچیده و هارمونی های غنی است. جاز در طول تاریخ خود، شاخه های مختلفی مانند بی باپ و جاز معاصر و … را به وجود آورده است. جالب است بدانید؛ موسیقی جاز، تاثیر بسزایی بر موسیقی های بعد از خود مانند راک اند رول، آر اند بی و هیپ هاپ گذاشته است.
-
موسیقی راک
راک اند رول، ژانری است که در دهه 1950 میلادی در ایالات متحده آمریکا پدید آمد. این سبک با ریتم های تند، ملودی های ساده و استفاده فراوان از گیتار الکتریک، به سرعت در سراسر جهان محبوب شد. راک اند رول، در طول دهه های بعد، شاخه های متنوعی مانند پاپ راک، هارد راک، پراگرسیو راک، پانک راک و متال و … را به وجود آورد. موسیقی راک، در جایگاه یکی از محبوب ترین سبک های موسیقی در طول تاریخ بشر، تاثیر عمیقی بر فرهنگ جوانان گذاشته است.
-
موسیقی پاپ
موسیقی پاپ، سبکی است که به طور کلی برای مخاطبان عام تولید می شود و معمولا دارای ملودی های ساده، ریتم های شاد و ساختارهای موزون است. پاپ، در طول دهه های گذشته، تحولات بسیاری را تجربه کرده و سبک های مختلفی مانند پاپ راک، پاپ الکترونیک و پاپ لاتین و … را به وجود آورده است. لازم به ذکر است؛ موسیقی پاپ، به دلیل برخورداری از ماهیت تجاری و محبوبیت گسترده، اغلب تحت تاثیر تغییرات و ترندهای روز قرار دارد.
-
موسیقی هیپ هاپ
هیپ هاپ، ژانری است که در دهه 1970 در محله های فقیر نشین نیویورک شکل گرفت. این سبک با الگو برداری از فرهنگ عامه آفریقایی آمریکایی، تلفیقی از ریتم های رپ و دیگر سبک های محبوب موزیک است. هیپ هاپ، در طول سال های بعد از پیدایش خود، به یکی از پرطرفدارترین سبک های موسیقی در جهان تبدیل شده و شاخه های متنوعی مانند ایست کوست هیپ هاپ، وست کوست هیپ هاپ، گنگستا رپ، هیپ هاپ الکترونیک و … را به وجود آورده است.
-
موسیقی الکترونیک
موسیقی الکترونیک، سبکی است که با استفاده از ابزارهای الکترونیکی و نرم افزارهای کامپیوتری تولید می شود. این سبک، در دهه های اخیر، تحولات شگرفی را تجربه کرده و شاخه های متنوعی مانند هاوس، تکنو، داب استپ و EDM را به وجود آورده است. موسیقی الکترونیک، به دلیل قابلیت های بی شمار در خلق صداهای جدید و ساختارهای ریتمیک پیچیده، به یکی از محبوب ترین ژانرهای موسیقی در میان نسل جوان تبدیل شده است.
سایر سبک های موسیقی جهانی
اگر چه در حال حاضر؛ ژانرهای موزیک کلاسیک، جاز، پاپ، راک، هیپ هاپ و الکترونیک به عنوان محبوب ترین و شناخته شده ترین سبک ها مطرح هستند، اما دنیای موسیقی بسیار فراتر از این سبک ها می باشد. در ادامه، به معرفی چند ژانر موسیقی پرطرفدار دیگر می پردازیم که هر یک از آن ها دارای ویژگی ها و جذابیت های خاص خودشان هستند.
- بلوز (Blues) : سبک موسیقی نشات گرفته از فرهنگ آفریقایی آمریکایی با ملودی های غمگین و ریتم های آهسته که تاثیر بسزایی بر سبک هایی مانند راک و جاز داشته است.
- رِگی (Reggae) : ژانری محبوب در جامائیکا با ریتم های آرام و ملودی های رقص آور که از عناصر موسیقی آفریقایی، کالیپسو و اسکا بهره می برد.
- کانتری (Country) : سبکی معروف در موسیقی فولک آمریکا با موضوعاتی درباره زندگی روستایی، عشق، دلشکستگی و وطن پرستی.
- فلمنکو (Flamenco) : ژانری رایج در اندلس اسپانیا با ریتم های پر شور، گیتار نوازی های خاص و آوازهای احساسی.
- سامبا (Samba) : سبکی متداول در برزیل با ریتم های شاد و رقص آور که از آفریقا نشات گرفته است.
- اسکا (Ska) : ژانر موسیقی متعلق به منطقه جامائیکا با ترکیبی از ریتم های جاز، ریتم اند بلوز و عناصر موسیقی محلی.
- بوسا نووا (Bossa Nova) : سبکی نشات گرفته از کشور برزیل با تلفیقی از جاز و موسیقی برزیلی، دارای ملودی های آرام و ریتم های ملایم.
- پانک (Punk) : ژانری که در دهه 1970 به عنوان واکنشی به موسیقی تجاری پدید آمد و با ریتم های سریع، ملودی های ساده و آواهای دیستورت شده شناخته می شود.
- متال (Metal) : سبکی با ریتم های سنگین، گیتارها و نواهای دیستورت شده و آوازهای خشن که شاخه های مختلفی مانند هوی متال، تِرَش متال (Thrash metal) و بلک متال را شامل می شود.
موسیقی سنتی ایران: ریشه ها، سازها و ویژگی ها
موسیقی سنتی ایران، ریشه در اعماق تاریخ و تمدن کهن این سرزمین دارد. این موسیقی، با ملودی های پیچیده، ریتم های متنوع و سازهای اصیل، هویت فرهنگی ایرانیان را به نمایش می گذارد. ریشه های موسیقی سنتی ایران را می توان در آیین های مذهبی، جشن ها و مراسم مختلف جستجو کرد. این موسیقی، به طور معمول، به صورت آواز گونه و با همراهی سازهایی مانند تار، سه تار، سنتور، کمانچه، تنبک و دف اجرا می شود. هر یک از این سازها، صدایی منحصر به فرد دارند و در ایجاد فضای موسیقیایی خاص نقش مهمی ایفا می کنند.
ملودی های موسیقی سنتی ایران، اغلب بر اساس دستگاه ها و گوشه های موسیقی ایرانی ساخته می شوند. دستگاه ها، مجموعه ای از نت ها و آوازها هستند که بر اساس یک ساختار خاص سازماندهی شده اند. گوشه ها نیز بخش های کوچک تری از دستگاه ها هستند که هر یک دارای ویژگی های ملودیک و ریتمیک منحصر به فردی می باشند. به علاوه؛ موسیقی سنتی ایرانی، با توجه به تنوع اقلیمی و فرهنگی ایران، دارای گویش های موسیقیایی مختلفی است که هر یک از آن ها بیانگر فرهنگ و آداب و رسوم منطقه ای خاص هستند.
موسیقی مدرن ایران: تاثیرات جهانی و تحولات داخلی
موزیک معاصر و مدرن ایران، حاصل تعامل موسیقی سنتی ایران با موسیقی های غربی و جهانی است. این موسیقی، با استفاده از سازهای مدرن و تکنیک های جدید، به دنبال خلق آثاری است که هم ریشه در فرهنگ ایرانی داشته باشند و هم با سلیقه مخاطب امروزی همخوانی داشته باشند. این موسیقی، در دهه های اخیر، تحولات بسیاری را تجربه کرده است. ورود موسیقی پاپ، راک و جاز به ایران؛ تاثیر بسزایی بر شکل گیری موسیقی مدرن ایرانی داشته است.
موسیقی دانان و خوانندگان ایرانی، با تلفیق عناصر موسیقی سنتی و مدرن، سبک های جدیدی را خلق کرده اند که به موسیقی ایرانی هویت نوینی بخشیده است. موسیقی پاپ ایرانی، با ملودی های ساده و ریتم های شاد، به یکی از محبوب ترین ژانرهای موسیقی در میان جوانان ایرانی تبدیل شده است.
به علاوه، موسیقی راک ایرانی نیز با استفاده از گیتارهای الکتریک و سازهای کوبه ای؛ به عنوان یک سبک پرطرفدار شناخته می شود. موسیقی سنتی ایرانی نیز با حفظ اصالت خود، به صورت های مختلفی در موسیقی مدرن ایرانی حضور دارد. بسیاری از آهنگسازان و خوانندگان ایرانی، با استفاده از عناصر موسیقی سنتی، آثاری را خلق می کنند که هم به دلایل تاریخی و فرهنگی قابل توجه هستند و هم از نظر موسیقایی، نوآورانه می باشند.
معرفی سازهای موسیقی در سبک های مختلف موسیقی
سازهای موسیقی، ابزارهای مهم و حیاتی برای خلق و اجرای موسیقی هستند. هر ساز با ویژگی های صوتی منحصر به فرد خود، می تواند رنگ و بوی خاصی به موسیقی ببخشد. انتخاب ساز مناسب برای هر سبک موسیقی، یکی از مهم ترین عوامل در شکل گیری هویت آن سبک محسوب می شود. در ادامه؛ به معرفی برخی از محبوب ترین و پر استفاده ترین سازهای جهانی و ایرانی که در ژانرهای متعدد موسیقی به کار گرفته می شوند؛ می پردازیم.
-
سازهای زهی
این سازها با ارتعاش سیم ها صدا تولید می کنند و طیف گسترده ای از صداها را از ملایم تا خشن ایجاد می کنند. ویولن، ویولا، ویولن سل، کنترباس، گیتار، تار، سه تار و سنتور از جمله سازهای زهی هستند. ویولن و سازهای مشابه آن به طور گسترده در موسیقی کلاسیک غربی استفاده می شوند؛ در حالی که گیتار و سه تار در موسیقی سنتی ایرانی و بسیاری از سبک های موسیقی محبوب امروزی نقش محوری دارند.
-
سازهای بادی
این سازها با به وجود آوردن ارتعاش های خاص در هوای درون لوله ساز، صدا تولید می کنند. فلوت، کلارینت، ساکسیفون، ترومبون، ترومپت و سازهای بادی چوبی و فلزی دیگر از جمله سازهای بادی هستند. سازهای بادی در موسیقی کلاسیک، جاز، بلوز، راک و بسیاری از سبک های دیگر کاربرد فراوانی دارند.
-
سازهای کوبه ای
این سازها با ضربه زدن یا تکان دادن تولید صدا می کنند. طبل، درامز، تنبک، دف، سنج و … از جمله سازهای کوبه ای مهم و پرکاربرد هستند. سازهای کوبه ای در ایجاد ریتم و انرژی در موسیقی نقش بسیار مهمی دارند و در اغلب سبک های موسیقی از جمله راک، جاز، هیپ هاپ و موسیقی الکترونیک استفاده می شوند.
-
سازهای الکترونیک
همان طور که از نام شان پیدا است؛ این سازها با استفاده از فناوری های پیشرفته و الکترونیک صدا تولید می کنند. سینتی سایزر، درام ماشین، سکوئنسر و … از اصلی ترین سازهای الکترونیک هستند. این گروه از سازها، امکان ایجاد صداهای متنوع و پیچیده را فراهم می کنند و در موسیقی الکترونیک، پاپ و بسیاری از سبک های مدرن دیگر کاربرد گسترده ای دارند. فرم زیر رو پر کن تا مشاوران ما بهت بگن باید از کجا شروع کنی و چطور تو کلاسا ثبت نام کنی؟ "*" indicates required fields
مطلبی که خواندید حاصل تلاش تیم تحریریه دپارتمان موسیقی فن آموزان بود. در این آموزشگاه دوره هایی از جمله آموزش سنتور ، آموزش پیانو و … برگزار می شود.
دیدگاهتان را بنویسید