تشریح عملکرد پکیج در حالت مصرفی و گرمایشی

با توجه به کاربرد گسترده پکیج ها به عنوان وسایل گرمایشی، آشنایی با نحوه عملکرد سیستم گرمایشی و مصرفی و قطعات به کار رفته در پکیج بسیار ضروری است. به طور کلی پکیج ها به دو دسته تک مبدل و دو مبدل تقسیم بندی می شوند. در این بخش از نوشته های آموزش تعمیرات پکیج به بررسی کامل نحوه عملکرد پکیج های تک مبدل و دو مبدل در حالت گرمایشی و مصرفی پرداخته شده است.

ویدئو آموزش نحوه عملکرد سیستم گرمایشی و مصرفی پکیج های تک مبدل و دومبدل

معرفی پکیج تک مبدل

پکیجی که در تصویر مشاهده می کنید، یک پکیج تک مبدل است که مبدل اصلی آن دو منظوره است.

در این نوع پکیج از یک طرف مبدل، دو لوله ورودی و خروجی داریم که از یک طرف آب سرد وارد می شود و از طرف دیگر آب گرم خارج می شود و هر دوی آن ها نیز از نوع یک دوم هستند.

اما در طرف دیگر نیز دو لوله رفت و برگشت وجود دارد؛ یعنی به طور کلی در این مبدل چهار ورودی و خروجی وجود دارد.

بنابراین منظور از دو منظوره بودن مبدل این است که هم آب سرد وارد شده و گرم می شود و هم آب از طریق لوله برگشت از رادیاتور وارد شده، گرم می شود و از طریق لوله رفت خارج می شود.

یادگیری بیشتر: آموزش لوله کشی ساختمان

سیکل پکیج تک مبدل در حالت مصرفی

اکنون قطعات داخلی پکیج و سیکل اتفاقاتی که در حالت مصرفی در یک پکیج رخ می دهد را مورد بررسی قرار می دهیم. به طور کلی می توان گفت که در یک پکیج، آب سرد از فلوسوییچ وارد می شود، وارد لوله شده و سپس وارد مبدل می شود. قطعه ای که در تصویر مشاهده می کنید فلوسوییچ است.

در داخل فلوسوییچ، زمانی که آب گرم باز می شود، آب سرد وارد آن می شود، قطعه تفلونی داخل فلوسوییچ بالا می آید و در کنار رید رله (همان رید سوئیچ) قرار می گیرد، آن را تحریک می کند و به برد این دستور را صادر می کند که آب گرم باز شده است.

اگر به زیر پکیج نیز دقت کنید، در زیر فلوسوییچ لوله آب سرد یک دوم وجود دارد که به فلوسوییچ وصل شده است. علاوه بر آن، لوله برگشت که سه چهارم است، لوله آب گرم که یک دوم است و لوله رفت که آن هم سه چهارم است نیز وجود دارد.

قطعه دیگری که در پکیج وجود دارد، شیر گاز است و انواع مختلفی دارد که در این پکیج از شیر گاز Sit 845 استفاده شده است. در ایران در اغلب پکیج ها از همین مدل شیر گاز استفاده می شود؛ دلیل آن هم پایین آوردن میزان تنوع و راحت تر شدن کار سرویس کاران است.

در واقع پس از صادر شدن دستور توسط فلوسویییچ، باید شیر گاز باز شود و گاز وارد برنر  (burner)شود؛ اما قبل از باز شدن شیر گاز، فن نیز باید روشن شود تا از طریق قطعه ونتوری قرار گرفته در داخل لوله فن و همچنین لوله سیلیکونی آن به پرشر دود (کلید کنترل فشار دود) اعلام شود که آیا مسیر دود باز هست یا خیر. در صورت باز بودن مسیر دود، پرشر دود به برد اعلام می کند که اجازه باز شدن شیر گاز وجود دارد.

قطعه بعدی در این سیکل، برنر است که در تصویر زیر آن را مشاهده می کنید. در اینجا ما یک برنر دیگر مشابه برنر قرار گرفته در پکیج را با هم بررسی می کنیم.

زمانی که گاز باز می شود، گاز از پشت برنر وارد نازل های آن می شود. نکته قابل توجه این است که بر روی این برنر تعداد 12 عدد نازل قرار گرفته است که در تصویر زیر می توانید آن ها را مشاهده نمایید. هر کدام از این نازل ها می تواند 2000 وات انرژی تامین کند؛ در نتیجه پکیجی که بررسی می کنیم، یک پکیج 24000 وات است. بنابراین تعداد نازل ها تعیین کننده توان پکیج ها هستند.

گاز وارد شده از نازل ها در نهایت بین صفحات قرار گرفته بر روی برنر تقسیم می شود که در واقع شعله نیز بر روی همین صفحات تشکیل می شود.

بر روی برنر یک جرقه زن قرار گرفته است که که با رنگ قرمز علامت گذاری شده است. در بعضی از مدل ها، جرقه زن و یون جدا از یکدیگر هستند اما در این مدل این جرقه زن، هم یون و هم جرقه زن است و وظیفه هر دو قطعه را بر عهده دارد. یعنی زمانی که شعله بر روی برنر تشکیل می شود، جرقه زن جرقه می زند و شعله تشکیل می شود و همین جرقه زن مجددا تست می کند و متوجه می شود که شعله وجود دارد؛ در نتیجه شعله را ثابت نگه می دارد و در نتیجه شعله پایدار می ماند.

این شعله به زیر مبدل اصلی دو منظوره می خورد. در تصویر مبدلی را مشاهده می کنید که دقیقا همان مبدل قرار گرفته در پکیج است که به صورت کشویی در داخل آن کار شده است. این مبدل دارای یک ورودی برای آب سرد و یک خروجی برای آب گرم است.

همینطور در سمت دیگر این مبدل هم یک لوله رفت و یک لوله برگشت قرار گرفته است. یعنی از لوله رفت، آب به رادیاتور ها منتقل می شود و از لوله برگشت، آب از آن ها گرفته می شود.

در پکیج ها قطعه دیگری نیز به نام NTC وجود دارد که وظیفه آن این است که زمانی که شعله تشکیل شده است به برد اعلام می کند که در حال حاضر آیا دمایی که مصرف کننده درخواست کرده است وجود دارد یا خیر. NTC را در تصویر می بینید که دقیقا بر سر راه لوله آب گرم قرار گرفته است.

یعنی پس از آن که آب وارد مبدل شد و گرم شد به این قسمت می رسد، سپس NTC آن را حس می کند و به برد اعلام می کند. به عنوان مثال زمانی که مصرف کننده دمای 60 درجه را درخواست کرده است، اگر دمای آب پکیج کم تر از 60 درجه بود شعله بیش تر می شود و اگر هم دما بالاتر بود، شعله کاهش پیدا می کند و سپس آب به دست مصرف کننده می رسد.

نکته بسیار مهم: پمپ در این مرحله خاموش است.

دقت داشته باشید پمپ برگشت در این مراحل کاربردی ندارد و حتما باید خاموش باشد.

سیکل پکیج تک مبدل در حالت گرمایشی

در قسمت گرمایشی، NTC اولین دستور را صادر می کند. یک NTC بر روی مبدل و دقیقا بر روی لوله رفت قرار گرفته است.

محل قرار گرفتن NTC در تصویر زیر به صورت واضح تر نشان داده شده است. ما در اینجا یک NTC مشابه را به عنوان نمونه در سر جای خود بسته ایم تا شما بتوانید نحوه قرار گرفتن آن را به طور دقیق متوجه شوید.

همانطور که گفتیم در سیستم گرمایشی اولین دستور را همین NTC صادر می کند. یعنی دمایی که توسط برد تنظیم شده است را می سنجد و دمای جدیدی که باید به دست بیاورد را به آن دستور می دهد. بنابراین NTC یک قطعه دائم فرمان است و به طور مداوم از مصرف کننده دستور می گیرد و به برد دستور می دهد.

برای شروع به کار چند دستور به صورت پی در پی صادر می شود. یکی از دستورهایی که صادر می شود مربوط به پمپ است. یعنی پمپ باید روشن شود و آب به گردش در بیاید. بعد از اینکه آب به گردش درآمد، باید شعله زیر مبدل روشن شود تا آب به گردش درآمده گرم شود. از آن جایی که قرار است شعله روشن شود، شیر گاز هم باید باز شود. بنابراین دومین دستور بعد از روشن شدن پمپ، روشن شدن فن است تا محصولات احتراق خارج شوند و پکیج متوجه شود که آیا هوای لازم برای تامین اکسیژن مشعل وجود دارد تا اجازه روشن شدن مشعل را صادر کند و یا خیر.

همانطور که می دانید برای گرم شدن مبدل، باید شعله روشن شود اما همانطور که گفته شد قبل از روشن شدن شعله، فن روشن می شود و از طریق ونتوری و لوله سیلیکونی آن، باز بودن مسیر دود را به پرشر دود(کلید کنترل فشار دود) اعلام می کند. پرشر دود هم به برد اعلام می کند که اجازه باز شدن شیر گاز وجود دارد. وقتی شیر گاز باز شد، درست مانند سیکل قبلی گاز وارد برنر می شود، جرقه زن عمل می کند، یون شعله را حس می کند و شعله پایدار می شود.

این چرخه به طور پیوسته ادامه دارد تا زمانی که NTC که روی مبدل اصلی قرار گرفته است به برد دستور دهد که آب به آن حدی که مصرف کننده تقاضا داشته است رسیده است.

یادگیری بیشتر: آموزش تعمیرات کولر گازی

معرفی پکیج دو مبدل

در قسمت زیرین این پکیج ها، 4 عدد پیچ قرار گرفته است که در این پکیج دو عدد از آن ها بسته شده است. آن ها را باز می کنیم و سپس پوسته پکیج را جدا می کنیم.

پکیجی که در حال بررسی آن هستیم یک پکیج دو مبدل فن دار و محفظه احتراق بسته است. یعنی همانطور که در تصویر هم مشاهده می کنید قسمت رو، کناره ها و زیر کار کاملا بسته است. بنابراین برای دستیابی به قطعات داخلی آن باید این محفظه را باز کنیم.

نکته مهم: سعی کنید تمامی پیچ های باز شده از پکیج را در ظرف در بسته ای قرار دهید تا از گم شدن آن ها جلوگیری نمایید.

پس از باز کردن محفظه احتراق، یک محفظه دیگر را مشاهده می کنید که برنر پکیج در داخل آن قرار گرفته است که سپس آن را هم باز می کنیم.

نکته مهم: پکیج های مارک ایران رادیاتور معمولا یک لبه شیار مانند بر روی محفظه برنر خود دارند؛ بنابراین هنگام جدا کردن آن ها ابتدا آن را مقداری به سمت پایین بکشید و سپس به سمت بالا بچرخانید تا به راحتی جدا شود.

همانطور که در تصویر می بینید در پشت این صفحه هم یک ورق نسوز وجود دارد که می تواند جنس های متفاوتی داشته باشد.

سیکل پکیج دو مبدل در حالت مصرفی

در این قسمت تمامی اتفاقاتی که در یک پکیج دو مبدل رخ می دهد را به طور کامل مرور می نماییم. در این پکیج یک فلوسوییچ وجود دارد که بر سر راه آب مصرفی قرار گرفته است. محل قرار گرفتن فلوسوییچ پکیج در تصویر زیر با فلش قرمز رنگ نشان داده شده است. همچنین به عنوان مثال، دو نمونه دیگر از این فلوسوییچ ها را نیز می توانید مشاهده کنید.

بنابراین با توجه به محل قرار گرفتن فلوسوییچ می توان نتیجه گرفت که لوله آب سرد این پکیج، لوله ای است که در زیر پکیج و دقیقا در زیر فلوسوییچ قرار گرفته است که از نوع یک دوم نیز هست.

مطابق با تصویر زیر، پمپ پکیج هم در سمت راست پکیج قرار گرفته است. بنابراین لوله سه چهارم قرار گرفته در سمت راست زیر پکیج، لوله برگشت آن است.

همانطور که گفته شد، قطعه NTC مشخص کننده آب گرم و آب رفت پکیج بودند. در این پکیج یک NTC بر روی لوله متصل به خروجی که در تصویر زیر با فلش قرمز رنگ نشان داده شده قرار گرفته است؛ بنابراین لوله نشان داده شده در تصویر قبل تر، لوله رفت و از نوع سه چهارم می باشد. NTC دیگری نیز بر روی قسمتی که در تصویر با فلش سبز نشان داده شده قرار گرفته است که آن هم تعیین کننده محل قرار گرفتن لوله آب گرم پکیج است که از نوع یک دوم نیز هست.

در ادامه تشریح سیکل عملکرد پکیج می توان گفت زمانی که آب گرم باز می شود، فلوسوییچ به برد گزارش می دهد که آب گرم باز شده است. در این پکیج آب گرم از مبدل ثانویه خارج می شود که در پشت پکیج قابل مشاهده است.

در تصویر زیر برای توضیح عملکرد مبدل ثانویه، مبدلی به صورت نمونه نشان داده است. جهت قرار گرفتن مبدل در پشت پکیج، مشابه با تصویر است. یعنی آب گرم پکیج از سوراخ بالایی مبدل که در تصویر نشان داده شده خارج می شود و از طریق لوله علامت گذاری شده با فلش در تصویر نیز، به سمت لوله گرم بیرون پکیج هدایت می شود.

در این مرحله شیر سه راهی وظیفه دارد مسیر را ببندد و سپس پمپ هم باید روشن شود. در تصویر زیر شیر سه راهی را می توانید ببینید. لوله ای که در سمت راست شیر سه راهی مشاهده می کنید، لوله آب گرم پکیج است که از مبدل خارج شده و به سمت لوله آب گرم رفته است.

وظیفه این شیر سه راهی آن است که اجازه ندهد آبی که از سمت مبدل می آید، به سمت رادیاتورها برود. یعنی آب رفت به جای رفتن به سمت رفت رادیاتورها، از لوله علامتگذاری شده با فلش قرمز وارد شود و داخل مبدل برود و از طریق لوله علامتگذاری شده با فلش سبز در تصویر نیز، دوباره دور بزند و به مبدل اصلی برود و این چرخه به صورت مداوم تکرار شود. به عبارت دیگر سه راهی آب رفت را قطع می کند و آن را به سمت مبدل ثانویه می فرستد تا مبدل ثانویه آب را گرم کند.

برای درک بهتر این پروسه، نقشه مربوط به یک بلوک را پیاده سازی کرده ایم که به توضیح آن می پردازیم.

با توجه به تصویر، مبدل ثانویه دقیقا به صورت زیر بر روی بلوک قرار گرفته است. یعنی زمانی که آب وارد فلوسوییچ می شود، به برد دستور می دهد و پس از آن آب از قسمت لوله نشان داده شده با فلش قرمز در تصویر وارد می شود. همچنین شیر سه راهی نیز به لوله نشان داده شده با فلش سبز رنگ متصل شده است.

در تصویر زیر نمای پشت بلوک را مشاهده می کنید. آب رفت از قسمت نشان داده شده با شماره 1 وارد مبدل ثانویه می شود، سپس دور می زند وارد شماره 2 می شود و بعد وارد لوله آب گرم مصرفی که با شماره 3 نشان داده شده است می شود. دقت کنید که یک NTC هم بر روی لوله آب گرم قرار گرفته است که در تصویر با فلش سبز مشخص شده است.

برگشت نیز به این صورت است که آب از سمت مبدل کشیده شده، به سمت پایین می آید و سپس به سمت پمپ می رود و دوباره به سمت مبدل بر می گردد. یعنی با توجه به بلوک نشان داده شده در بالا، شیر سه راهی وظیفه دارد مسیر را به صورت کامل به سمت پایین ببند و اجازه ندهد که آب عبور کند. بنابراین آب از داخل مبدل عبور می کند که در نتیجه آن دو آب ورودی مبدل، گرمای خود را به یکدیگر منتقل می کنند و در نتیجه آب سردی که وارد شده بود، گرم شده و سپس از لوله شماره 3 خارج می شود.

از آن جا که فهم عملکرد مبدل ثانویه تا حدی مشکل است از نمای دیگری نیز به بررسی بلوک می پردازیم. برای این منظور پمپ را هم بر روی بلوک قرار می دهیم. در این حالت آب از لوله شماره 1 وارد می شود، از طریق مسیر مشخص شده با فلش قرمز وارد مبدل ثانویه می شود؛ سپس دما انتقال پیدا کرده، آب گرم می شود و از سمت لوله شماره 2 خارج می شود. بنابراین لوله شماره 1 لوله آب سرد و لوله شماره 2 لوله آب گرم پکیج هستند.

در مورد لوله رفت و برگشت نیز باید گفت که لوله شماره 3 که مربوط به شیر سه راهی است باعث می شود آب رفت از سمت لوله شماره 4 خارج نشده و به سمت پایین عبور داده نشود. به جای این مسیر، آب در جهت فلش سبز رنگ وارد مبدل ثانویه می شود و سپس به سمت پمپ می رود. پمپ نیز آب را به مبدل اصلی می فرستد و مجددا این مراحل تکرار می شود.

اگر بخواهیم بر روی پکیج به شما نشان دهیم، ابتدا باید محفظه ها را باز کنیم که در این صورت می توانید لوله برگشت (از مبدل اصلی) را در کناره پکیج و سمت راست آن مشاهده کنید که از طریق این لوله، آب از رادیاتور ها مکش می شود.

در کناره سمت چپ پکیج نیز لوله رفت (از مبدل اصلی) را مشاهده می کنید که در حالت مصرفی، آب باید از طریق این لوله به سمت رادیاتورها برود اما شیر سه راهی جلوی آن را می بندد و در نتیجه آب وارد مبدل ثانویه می شود. در مبدل ثانویه نیز آب دور می زند، از داخل پمپ مکش می شود و دوباره به مبدل اصلی بر می گردد و تکرار این مراحل در مبدل ثانویه باعث گرم شدن آب مصرفی می شود.

یادگیری بیشتر: دوره جامع و عملی صفر تا صد آموزش تعمیرات پکیج و آموزش نصب پکیج

سیکل پکیج دو مبدل در حالت گرمایشی

در حالت گرمایشی، آبی که در داخل مبدل اصلی گرم شده است از لوله رفت وارد می شود اما دیگر شیر سه راهی مسیر آن را نمی بندد و مستقیم به سمت رفت رادیاتورها می رود. آب در رادیاتورها گرمای خود را از دست می دهد و توسط پمپ مکش می شود، سپس به سمت مبدل اصلی می آید و این چرخه به صورت مداوم تکرار می شود. کافی است به این چرخه موارد دیگری از جمله فن و پرشر دود را نیز اضافه کنیم تا این چرخه کامل شود.

آموزشگاه فن آموزان در دپارتمان های تخصصی خود، شغل های پردرآمد را بصورت کاملا عملی در کارگاههای مجهز آموزش می دهد. برخی از این دوره ها شامل آموزش جوشکاری ، آموزش جوشکاری آرگون ، آموزش داکت اسپلیت ، آموزش نصب کولر گازی و بیش از دویست دوره دیگر می باشد. تمامی دوره ها تحت نظارت سازمان فنی حرفه ای و با اعطای مدرک بین المللی ارائه می شوند. برای دریافت مشاوره رایگان و اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.