راه اندازی موتور دالاندر (دو سرعته) به صورت تند و کند دلخواه

یک نوع خاص از موتور های سه فاز آسنکرون موتور های دالاندر هستند.این موتور ها به گونه ای سیم پیچی می شوند که با تغییر اتصال سر بندی موتور یا تغییر اتصال موتور به شبکه سرعت چرخششان عوض می شود.این خاصیت بسیار مفید است مثلا به جای استفاده از درایو های اینورتر گران قیمت می توان از این موتور ها استفاده کرد.

راه اندازی این موتور ها بسیار ساده است.شکل پایین مدار قدرت و فرمان راه اندازی یک موتور دالاندر را با قابلیت کنترل سرعت شامل می شود.در ادامه توضیحات بیشتر آورده شده است. این مدار از جمله سرفصل های آموزش تابلو برق صنعتی می باشد.

نحوه عملکرد راه اندازی موتور دالاندر

همانطور که در شکل می بینید در این نوع راه اندازی از دو عدد کنتاکتور، یک کلید شستی استاپ و دو کلید شستی استاپ استارت استفاده شده است.یکی از کنتاکتور ها برای تغذیه موتور در دور کمتر و دیگری برای تغذیه موتور در دور بیشتر استفاده شده است.کلید شستی استاپ s1 برای متوقف ساختن موتور در هر حالتی استفاده می شود.

برای راه اندازی موتور در دور پایین تر از کلید شستی استاپ استارت s2 استفاده می شود.بافشردن این کلید کنتاکتور k1 تحریک شده و تغی های 13,14 آن بسته می شوند.بنابر این از این پس موتور در دور کم می چرخد.برای تغییر در سرعت چرخش از کلید شستی استاپ استارت s3 استفاده می شود.

با فشردن این شستی جریان تحریک کنتاکتور k1 قطع شده و جریان تحریک کنتاکتور k2 وصل می شود.بنابر این از این پس موتور با دور بالا کار خواهد کرد.برعکس توضیحات گفته شده نیز صادق است یعنی می توان ابتدا موتور را با دور بالا راه اندازی کرده و سپس دور آن را به دور کم تغییر داد.

کاربرد راه اندازی به این روش

در بسیار از مواقع مانن حرکت تسمه نقاله نیاز است تا فرآیند با دو سرعت متفاوت حرک کند بنابر این در این گونه موارد می توان از موتور دالاندر استفاده کرد.

راه اندازی موتور دالاندر به صورت چپگرد و راستگرد،کند به تند

اگر در یک خط تولید هم نیاز به تغییر در سرعت حرکت فرآیند باشد و هم نیاز باشد که این فرآیند جهت حرکتش تغییر کند میتوان از یک موتور دالاندر طوری استفاده کرد که هم سرعت حرکت فرآیند و هم جهت حرکت فرآیند را عوض کند. هر چند که استفاده از این روش در صنعت به ندرت دیده می شود اما توضیحاتی که در مورد آن در این مبحث آمده خالی از لطف نیست.در پایین شکل مدار فرمان وقدرت راه اندازی موتور دالاندر به صورت چپگرد –راستگرد آورده شده است.

تشریح و نحوه عملکرد راه اندازی موتور دالاندر به صورت فوق

در این روش پنج عدد کنتاکتور،یک کلید شستی استاپ،دو عدد کلید شستی استارت و یک عدد کلید شستی استارت استاپ استفاده شده است.کنتاکتور های k1 و k2 موتور دالاندر را با توالی های مثبت و منفی تغذیه می کنند.شستی استاپ s1 وظیفه قطع جریان کل مدار را دارد.برای راه اندازی موتور دالاندر به صورت راستگرد با دور پایین از شستی استارت s2 استفاده می شود.

با فشردن این شستی کنتکتور k1 تحریک شده و موتور با دور پایین راه اندازی می شود.حال برای افزایش دور موتور باید از کلید شستی استارت استاپ s4 استفاده کرد و کنتاکتور k3 را قطع و کنتاکتور های k4 و k5 را وصل کرد.لازم به ذکر است که سیم پیچی این نوع موتور دالاندر به صورتی است که اگر تنها سیم های u1,v1,w1 برق دار شوند موتور با دور پایین کار می کند.اما برای دور بالا باید سیم های u2,v2,w2 برق دار شده و حتما u1,v1,w1 اتصال کوتاه شوند.برای راه اندازی موتور به صورت چپگرد هم دقیقا به همین صورت عمل می شود با این تفاوت که به جای شستی s2 شستی s3 باید فشرده شود.

کاربرد راه اندازی موتور دالاندر به صورت چپگرد و راستگرد،کند به تند

این روش راه اندازی به طور مثال می تواند در یک تسمه نقاله استفاده شود که هم بتوان جهت حرکتش را تغییر داد و هم سرعتش حرکتش را.