همکاری با ما
ترکیب بندی در عکاسی به چه معناست؟
ترکیب بندی در عکاسی به چگونگی چینش و آرایش عناصر موجود در کادر عکس اشاره دارد. ترکیب بندی یکی از مهم ترین عناصر در عکاسی محسوب می شود. این مفهوم به چگونگی چیدمان و آرایش اجزای تصویر در داخل کادر اشاره دارد. ترکیب بندی خوب می تواند یک عکس را از حالت معمولی خارج کرده و آن را به اثری هنری و جذاب تبدیل نماید. در ادامه بیشتر به عناصر و نکات مهم در رابطه با ترکیب بندی پرداخته ایم.
هنر عکاسی بیش از ثبت تصاویر واقعی است. آنچه یک عکس را از تصویر ساده متمایز می کند، چگونگی نگرش و بیان عکاس از طریق ترکیب بندی است. ترکیب بندی در عکاسی، هنر چینش و ترکیب اجزای تصویر برای انتقال ایده، احساس و زیبایی تصویر به بیننده است. این مهارت کلیدی، عکاس را قادر می سازد تا از میان جزئیات، آنچه را که مهم است برجسته کند و داستانی جذاب برای مخاطب روایت کند. در این مقاله، ضمن تعریف ترکیب بندی در عکاسی، به بررسی عناصر و اصول و تکنیک های ترکیب بندی در عکاسی می پردازیم.
عناوین این نوشته:
ترکیب بندی در عکاسی چیست؟
ترکیب بندی در عکاسی به چگونگی چینش و آرایش عناصر موجود در کادر عکس اشاره دارد. این مفهوم به نوعی هنر نظم بخشیدن و ایجاد تعادل بین اجزای تصویر است. یک عکاس ماهر با بهره گیری از اصول ترکیب بندی می تواند توجه بیننده را به نقاط خاصی از تصویر جلب کند و حس، مفهوم یا پیامی را به شکلی موثر تر به مخاطب منتقل نماید.
ترکیب بندی شامل عناصری چون قرار گیری سوژه در موقعیت های مختلف کادر، استفاده از خطوط راهنما، رعایت اصول تقارن یا عدم تقارن، ایجاد حس عمق با کمک عناصر نزدیک و دور، بهره گیری از فضا های خالی و پر نقش، و هم چنین کنترل نور پردازی و رنگ ها می شود. یک ترکیب بندی خوب می تواند حتی از یک سوژه ساده، تصویری جذاب و چشم نواز خلق کند.
عکاسان حرفه ای با درک عمیق اصول ترکیب بندی، تمامی این عناصر را به گونه ای متعادل و هماهنگ در کنار یکدیگر قرار می دهند تا پیام مورد نظر را به بهترین شکل ممکن به مخاطب انتقال دهند. ترکیب بندی در واقع زبان بصری عکاسی است که امکان برقراری ارتباط موثر با بیننده را فراهم می کند. داشتن مهارت بالا در ترکیب بندی نیازمند تجربه، تمرین و درک عمیق از اصول زیبایی شناسی و هنر است.
اگر به هنر عکاسی و دوربین علاقه مند هستید میتوانید در دوره آموزش عکاسی حرفه ای که به صورت صفر تا صد و کاملاً عملی و تخصصی در آموزشگاه فن آموزان برگزار میشود شرکت کرده و مدرک فنی حرفه ای آن را دریافت کنید. جهت مشاهده جزئیات و شرایط این دوره روی تصویر زیر کلیک کنید و یا با آموزشگاه تماس حاصل فرمایید.
چرا ترکیب بندی در عکاسی اهمیت دارد؟
ترکیب بندی یکی از مهم ترین عناصر در عکاسی محسوب می شود. این مفهوم به چگونگی چیدمان و آرایش اجزای تصویر در داخل کادر اشاره دارد. ترکیب بندی خوب می تواند یک عکس را از حالت معمولی خارج کرده و آن را به اثری هنری و جذاب تبدیل نماید. اهمیت ترکیب بندی در عکاسی را می توان از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار داد:
- انتقال مفهوم و ایده: ترکیب بندی ابزاری قدرتمند برای انتقال مفاهیم، احساسات و ایده های ذهنی عکاس به بیننده است. نحوه قرارگیری سوژه، خطوط، رنگ ها و سایر عناصر می تواند پیام خاصی را به مخاطب منتقل کند.
- جلب توجه بیننده: یک ترکیب بندی موفق، توجه بیننده را به نقاط کانونی خاصی در تصویر جلب می کند و از پراکندگی نگاه جلوگیری می نماید. این امر به درک بهتر پیام و محتوای عکس کمک می کند.
- ایجاد تعادل و هارمونی: ترکیب بندی با ایجاد تعادل بصری بین عناصر مختلف تصویر، حس آرامش و زیبایی را به بیننده القا می‌کند. هارمونی اجزا باعث می شود تا چشم بیننده به راحتی روی عکس حرکت کند.
- خلاقیت و نوآوری: ترکیب بندی های خلاقانه و نوآورانه، عکاس را از دیگران متمایز می سازد. این امر باعث می شود تا آثار او شناخته شده و منحصر به فرد جلوه کنند.
- روایتگری بصری: ترکیب بندی ابزاری قدرتمند برای روایتگری بصری است. با چیدمان مناسب عناصر، عکاس می تواند داستانی را در ذهن بیننده تداعی کند و او را به تفکر و تامل وا می دارد.
در نهایت، می توان گفت که ترکیب بندی، هنر و زبان بصری عکاسی است. تسلط بر این مهارت، امکان خلق آثار هنری و جذاب را برای عکاس فراهم می آورد و او را از سایرین متمایز می سازد. بنابراین، یادگیری و تمرین اصول ترکیب بندی، یکی از ضروریات برای هر عکاس حرفه ای محسوب می شود.
عناصر ترکیب بندی در عکاسی
برای رعایت ترکیب بندی در عکاسی، لازم است عکاس با عناصر مختلف در ترکیب بندی آشنایی داشته باشد. این عناصر شامل موارد زیر است:
- خط
- شکل و فرم
- ارزش
- فضا
- رنگ
- بافت
خط
خطوط یکی از عناصر بسیار مهم و تاثیر گذار در ترکیب بندی عکاسی هستند. این عنصر نقش حیاتی در هدایت دید بیننده، ایجاد حرکت و پویایی و انتقال مفهوم و پیام در تصویر ایفا می کند. استفاده صحیح از خطوط می تواند یک عکس را از حالت معمولی خارج کرده و به آن جذابیت ببخشد.
یکی از کاربرد های اصلی خطوط در عکاسی، هدایت نگاه بیننده به سمت سوژه اصلی یا نقطه کانونی تصویر است. خطوط راهنما یا خطوط هدایتگر، مانند خطوط افق، جاده ها، رودخانه ها، لبه های ساختمان ها و غیره، می توانند چشم بیننده را به سمت سوژه مورد نظر کشانده و توجه او را بر آن متمرکز کنند.
علاوه بر این، خطوط می توانند احساس حرکت و پویایی را در تصویر ایجاد کنند. خطوط منحنی و پیچ دار حس جنبش و سر زندگی را به تصویر می بخشند، در حالی که خطوط مستقیم و عمودی حالت ایستایی و آرامش را منتقل می کنند.
هم چنین خطوط می توانند برای انتقال مفهوم در عکاسی مورد استفاده قرار گیرند. به عنوان مثال، خطوط موازی می توانند احساس محدودیت یا زندان را القا کنند، در حالی که خطوط شکسته و گسسته می توانند نمادی از آشفتگی و بی نظمی باشند.
در ترکیب بندی عکاسی، خطوط همگرا یا متقاطع می توانند نقطه کانونی قدرتمندی را در تصویر ایجاد کنند و توجه بیننده را به آن جلب کنند. هم چنین، ترکیب خطوط با سایر عناصر ترکیب بندی مانند فرم ها، رنگ ها و فضا های خالی می تواند تصاویری بسیار جذاب و چشم نواز خلق کند.
شکل و فرم
عنصر شکل و فرم در عکاسی، یکی از مهم ترین جنبه های ترکیب بندی محسوب می شود. این عناصر به عکاس کمک می کنند تا با خلق ترکیب بندی های جذاب، داستان های بصری را به بهترین شکل ممکن روایت کند.
شکل ها و فرم ها می توانند هندسی یا ارگانیک باشند. اشکال هندسی مانند دایره، مربع، مثلث و چند ضلعی ها، ساختاری منظم و قاعده مند دارند، در حالی که اشکال ارگانیک مانند خطوط پیچیده گل ها، تار عنکبوت و سایر عناصر طبیعی، فرم های آزاد و نامنظمی دارند. فرم ها نیز به همین ترتیب به هندسی و ارگانیک تقسیم می شوند؛ کره، مکعب، مخروط و استوانه از فرم های هندسی هستند، در حالی که اشیای سه بعدی طبیعی مانند سنگ ها، درختان و حیوانات، فرم های ارگانیک را شکل می دهند.
عکاسان ماهر با به کارگیری شکل ها و فرم ها در ترکیب بندی، می توانند تصاویری فوق العاده خلق کنند. آن ها با استفاده از خطوط، کنتراست های رنگی، سایه روشن و زاویه دید مناسب، شکل ها و فرم های موجود در صحنه را برجسته می کنند. این امر باعث می شود نگاه بیننده به نقاط کانونی خاصی در تصویر جلب شود و داستان آن را بهتر درک کند. علاوه بر این، ترکیب شکل ها و فرم های مختلف می تواند حس عمق، حرکت و ریتم را در عکس تقویت کند.
ارزش
در عکاسی، ارزش به میزان روشنایی یا تاریکی عناصر تصویر اشاره دارد. این مفهوم نشان می دهد که چقدر از رنگ های سفید، سیاه و خاکستری در عکس وجود دارد.
زیبایی در عکاسی به معنای استفاده درست از رنگ های تیره و روشن برای خلق تصاویری قدرتمند و جذاب است. گاهی اوقات عکاسان به دنبال رنگ های پر زرق و برق هستند و توجه کافی به تن های روشن و تاریک تصویر نمی کنند. اما در واقع، تعادل مناسب بین نواحی روشن و تاریک می تواند به تصاویر عمق، حجم و جلوه بصری فوق العاده‌ای ببخشد. استفاده هوشمندانه از ارزش ها، کلید ایجاد تصاویری چشمگیر و ماندگار است.
فضا
در عکاسی، هنگامی که فرم ها و اشکال در قاب قرار می گیرند، فضایی را اشغال می کنند. این فضای اشغال نشده در اطراف و میان فرم ها، فضای منفی نامیده می شود. فضای منفی همان فضا های خالی در تصویر است که توسط اشکال و فرم ها احاطه شده است.
فضای منفی خود یکی از عناصر جذاب و تاثیر گذار در ترکیب بندی عکس محسوب می شود. به ویژه در عکاسی شهری یا پرتره، نه تنها فرم های درون قاب اهمیت دارند، بلکه فضای خالی اطراف آن ها نیز می تواند بر زیبایی و جلوه بصری تصویر تاثیر بگذارد. فضای منفی می تواند سوژه را برجسته یا آن را در پس زمینه پنهان کند.
به عنوان مثال، در عکاسی سیلوئت، فرم ها تبدیل به اشکال می شوند و فضای منفی اطراف آن ها نقش کلیدی در ترکیب بندی ایفا می کند. توجه به فضای منفی و استفاده هوشمندانه از آن، یکی از ابزار های قدرتمند در دست عکاسان برای خلق تصاویری چشم نواز و جذاب است.
رنگ
نظریه رنگ یکی از ابزار های مهم در هنرهای تجسمی از جمله عکاسی است. هر رنگ از سه جز تشکیل شده است: فام (hue) که همان نام رنگ است مانند قرمز، آبی یا سبز؛ ارزش (value) که به میزان روشنایی یا تاریکی رنگ اشاره دارد؛ و شدت (intensity) که نشان دهنده درجه اشباع یا خلوص رنگ است.
رنگ ها در عکاسی نقش بسیار مهمی دارند. آن ها می‌توانند احساسات، مفاهیم و پیام های خاصی را به بیننده منتقل کنند. رنگ های گرم مانند قرمز و نارنجی حس حرکت و هیجان را القا می کنند، در حالی که رنگ های سرد مثل آبی و سبز آرامش و لطافت را به همراه دارند.
در ترکیب بندی عکس، استفاده درست از رنگ ها بسیار حائز اهمیت است. انتخاب رنگ های مکمل، هم خانواده یا هارمونیک می تواند به خلق تصاویری زیبا و جذاب منجر شود. از طرفی، شلوغی و بی نظمی رنگ ها می تواند تصویر را نا مفهوم کند.
عکاسان ماهر با درک عمیق نظریه رنگ و تاثیرات آن، قادرند رنگ ها را به گونه ای در ترکیب بندی به کار گیرند که مفهوم و احساس مد نظرشان را به بهترین شکل به بیننده منتقل کند. آن ها می دانند کدام رنگ ها باید برجسته شوند، کدام یک فرعی هستند و چگونه باید آن ها را چیدمان کرد تا تصویری یکپارچه و هارمونیک خلق شود.
بافت
بافت یا تکسچر به ظاهر و ویژگی های بصری سطوح در یک تصویر اشاره دارد. در عکاسی، نمی توان حس لامسه را منتقل کرد، اما با استفاده از نور پردازی مناسب، ایجاد سایه روشن و تکرار الگو ها می توان ماهیت و جنس مختلف سطوح را به خوبی به تصویر کشید.
برای نمایش یک سطح صاف و صیقلی، عکاسان از انعکاس نور در آن سطح بهره می گیرند. از طرفی، برای نشان دادن پستی و بلندی های یک شی، با نور پردازی خاص می توان حس عمق و برجستگی را در تصویر ایجاد کرد؛ به گونه ای که بیننده احساس می کند می تواند آن سطح را لمس کند.
توجه به بافت در ترکیب بندی عکس اهمیت زیادی دارد. بافت های تکراری و الگو های منظم، می توانند نقش مهمی در جلب توجه و هدایت نگاه بیننده داشته باشند. استفاده از عنصر بافت در عکاسی طبیعت مانند تکرار شن های روان در کویر یا مصنوعی مانند نمای آجری یک ساختمان قابل مشاهده است.
اصول و قواعد ترکیب بندی
حال که با عناصر مهم در ترکیب بندی آشنا شدید، نوبت به این رسیده است که با شناخت اصول و قواعد ترکیب بندی، عکس های بهتری بگیرید. اصول و قواعد مهم در ترکیب بندی شامل موارد زیر است:
- ریتم
- تعادل
- تناسب
- تاکید
- هارمونی
- کنتراست
- حرکت
- تضاد
ریتم
ریتم یکی از اصول مهم در ترکیب بندی عکاسی است که می تواند به تصاویر حرکت، هارمونی و زیبایی ببخشد. ریتم از تکرار عناصر بصری مانند خطوط، اشکال، الگو ها و رنگ ها در یک ترتیب منظم یا نامنظم ایجاد می شود.
در طبیعت، ریتم های بی شماری وجود دارد؛ از امواج دریا گرفته تا خطوط موازی تپه ها و کوه ها. حتی در محیط های شهری نیز می توان ریتم را در نمای ساختمان ها، پنجره ها و دیگر عناصر معماری مشاهده کرد. عکاسان ماهر با شناسایی این ریتم های طبیعی و مصنوعی، می توانند تصاویری هارمونیک خلق کنند.
ریتم می تواند چشم بیننده را در سراسر تصویر هدایت کند و یک حرکت مجازی در آن ایجاد کند. این امر باعث می شود تا بیننده احساس آرامش و تعادل کند. از طرفی، شکستن ناگهانی یک ریتم می تواند تنش و تضاد را در تصویر ایجاد کند و توجه بیننده را به نقطه خاصی جلب کند.
علاوه بر این، ریتم می تواند عمق و بعد را در یک تصویر دو بعدی نمایش دهد. به عنوان مثال، تکرار خطوط موازی در یک جاده یا ردیف درختان، احساس عمق را در بیننده تقویت می کند.
تعادل
در عکاسی، تعادل یا توازن به معنای هماهنگی و پایداری بصری در میان اجزای تصویر است. هنگامی که عناصر مختلف یک تصویر، از جمله رنگ، شکل، اندازه و موقعیت آن ها، به گونه ای ترکیب شوند که هیچ یک بر دیگری برتری نداشته باشد، حس تعادل در تصویر ایجاد می شود.
تعادل لزوما به معنای تقارن و قرینگی در تصویر نیست، بلکه هدف آن ایجاد احساس آرامش و یکپارچگی در کل عکس است. برای مثال، یک عنصر سنگین در یک طرف تصویر می تواند با چند عنصر سبک تر در طرف مقابل متعادل شود.
عکاسان ماهر با توجه به اصول ترکیب بندی، عناصر مختلف را به گونه ای در قاب می چینند که توازن بصری حفظ شود. این امر باعث می شود چشم بیننده به راحتی در کل تصویر جریان پیدا کند و از تمام جزئیات آن لذت ببرد.
از طرف دیگر، عدم تعادل در تصویر می تواند باعث ایجاد حس نا آرامی و آشفتگی در بیننده شود، زیرا نگاه او تنها به یک ناحیه خاص جلب می شود. بنابراین، دستیابی به تعادل بصری یکی از مهم ترین اهداف در ترکیب بندی عکاسی است که باعث خلق تصاویری جذاب، هارمونیک و ماندگار می شود.
تناسب
تناسب یا مقیاس بندی در عکاسی به نسبت اندازه اشیا نسبت به یکدیگر در داخل قاب اشاره دارد. این امر به عکاس کمک می کند تا بتواند فاصله و اهمیت سوژه ها را در تصویر نشان دهد.
با استفاده صحیح از تناسب، می توان اندازه واقعی یک شی را در مقایسه با اشیای دیگر در تصویر منتقل کرد. به عنوان مثال، قرار دادن یک انسان در کنار یک ساختمان بلند، می تواند ابعاد عظیم آن ساختمان را به مخاطب نشان دهد.
علاوه بر این، تغییر مقیاس یا زاویه دید می تواند باعث ایجاد ترکیب بندی های خلاقانه و جذاب شود. برای مثال، بزرگ نمایی یک شی کوچک یا کوچک نمایی یک شی بزرگ می‌تواند تاثیر ویژه ای بر بیننده داشته باشد.
هم چنین تناسب می تواند برای نشان دادن اهمیت یک سوژه نسبت به بقیه عناصر تصویر استفاده شود. عکاس می تواند با تغییر فوکوس و اندازه سوژه اصلی، توجه بیننده را به آن جلب کند.
تاکید
تاکید یک تکنیک در عکاسی است که توجه بیننده را به یک سوژه یا موضوع خاص در تصویر جلب می کند. برای ایجاد تاکید روی سوژه می توان از روش های مختلفی استفاده کرد:
- نور پردازی و تمرکز بر روی سوژه
- استفاده از خطوط راهنما و اصول ترکیب بندی
- قرار گیری سوژه در موقعیت های خاص و استفاده از رنگ های متفاوت
در واقع، تاکید از طریق بهره گیری از عناصر ترکیب بندی و نور پردازی صورت می گیرد تا نقطه کانونی خاصی در تصویر خلق شود که توجه بیننده را به خود جلب می کند.
هارمونی
هارمونی یکی از اصول ترکیب بندی در عکاسی است که بر ایجاد وحدت و هماهنگی میان عناصر مختلف در یک تصویر تاکید دارد. هدف از بکارگیری هارمونی، نشان دادن شباهت ها و ویژگی های مشترک بین سوژه های گوناگون تصویر است.
در تصاویر هارمونیک، عناصری مانند رنگ، بافت، خطوط و فرم ها در سوژه های مختلف، شباهت ها و تکرار هایی دارند که آن ها را به هم پیوند می دهد. این امر باعث می شود سوژه ها از یکدیگر جدا به نظر نرسند، بلکه یک وحدت و یکپارچگی احساس شود.
هارمونی با ایجاد تعادل و آرامش، تاثیر آرامش بخشی بر بیننده می گذارد. به عبارت دیگر، استفاده از هارمونی در ترکیب بندی، فضایی متحد و یکپارچه در تصویر خلق می کند که در آن عناصر گوناگون، با وجود تفاوت ها، ویژگی های مشترکی دارند که به هم پیوند می خورند.
کنتراست
یکی دیگر از اصول مهم در ترکیب بندی تصاویر، کنتراست می باشد. اگرچه افراد معمولا کنتراست را با تضاد نور و سایه می شناسند، اما کنتراست تنها به این موضوع محدود نمی شود. در واقع، می توان از انواع مختلف کنتراست در یک تصویر استفاده کرد:
- کنتراست رنگی: استفاده از رنگ های متضاد و کاملا متفاوت در کنار یکدیگر، مانند قرمز و آبی، که باعث برجسته شدن عناصر می شود.
- کنتراست بافت: بکارگیری بافت های کاملا متفاوت مانند صاف و زبر در کنار هم که تضاد را ایجاد می کند.
- کنتراست مفهومی: ایجاد تضاد در سوژه ها یا مفاهیم تصویر، مانند تضاد بین سنتی و مدرن، یا قدیمی و جدید در یک فریم.
بنابراین کنتراست، از طریق ایجاد تضاد ها و تفاوت های آشکار در عناصر مختلف، باعث جلب توجه بیننده و ایجاد پویایی و جذابیت بیشتر در یک تصویر می شود.
حرکت
اگرچه سوژه ها در عکاسی در یک لحظه خاص ثابت هستند، اما می توان با استفاده از تکنیک های مختلف، حس حرکت و پویایی را در تصویر منتقل کرد. یکی از اصول مهم در ترکیب بندی، اصل حرکت است که به ثبت حرکت سوژه در عکس اشاره دارد.
تضاد
اصل تضاد یا کنتراست در ترکیب بندی عکاسی، به ایجاد تفاوت میان عناصر مختلف در یک تصویر اشاره دارد. هدف از به کارگیری این اصل، برجسته کردن تفاوت ها و ایجاد جلوه های بصری قوی و چشمگیر است.
می توان از انواع مختلف کنتراست در یک ترکیب بندی استفاده کرد، از جمله کنتراست رنگی (رنگ های متضاد)، کنتراست نوری (تفاوت نور و سایه)، کنتراست بافتی (بافت های متفاوت) و حتی کنتراست مفهومی (تقابل میان مفاهیم و مضامین متضاد).
کاربرد اصلی تضاد در عکاسی، جلب توجه بیننده و ایجاد پویایی و جنبش در تصویر است. با ایجاد تضاد های قوی، می توان سوژه یا عنصر خاصی را در تصویر برجسته کرد و آن را از سایر عناصر متمایز ساخت. هم چنین تضاد ها حس زندگی و حرکت را به تصویر می دهند.
با این حال، باید در استفاده از تضاد میانه روی کرد، زیرا کاربرد بیش از حد آن می تواند باعث ایجاد شلوغی و بی نظمی در تصویر شود. یک ترکیب بندی خوب، تعادلی میان تضاد ها و هماهنگی ها برقرار می کند تا جلوه ای هارمونیک و در عین حال متحرک به وجود آورد.
در عکاسی تبلیغاتی و برندینگ، اغلب از اصل تضاد برای جلب توجه مخاطب و انتقال پیام استفاده می شود. ایجاد تضاد میان محصول و پس زمینه یا سایر عناصر تصویر، موجب برجسته شدن محصول در آگهی می شود.
انواع تکنیک های ترکیب بندی در عکاسی
برای رعایت اصول ترکیب بندی در عکاسی، لازم است عکاس با انواع تکنیک های ترکیب بندی آشنا باشد و با به کارگیری صحیح آن ها، عکس های حرفه ای بگیرد. انواع تکنیک های ترکیب بندی در عکاسی شامل موارد زیر است:
- فوکوس انتخابی
- سادگی
- تغییر زاویه دید
- قاب در قاب
- استفاده از مثلث ها
فوکوس انتخابی
تکنیک فوکوس انتخابی در عکاسی، روشی است که در آن عکاس بر روی یک نقطه یا ناحیه خاص در تصویر فوکوس می کند و سایر نواحی را از فوکوس خارج و محو می کند. هدف از این تکنیک، متمرکز کردن توجه بیننده بر روی سوژه یا موضوع اصلی عکس است.
برای بکارگیری فوکوس انتخابی، عکاس باید از دیافراگم بزرگ استفاده کند تا عمق میدان کوچکی ایجاد شود. در این حالت، فقط بخش کوچکی از تصویر فوکوس خواهد شد و بقیه نواحی محو و تار خواهند شد. میزان محو شدگی پس زمینه، به فاصله آن ها از سوژه اصلی بستگی دارد. این تکنیک برای عکاسی پرتره، حیات وحش و موضوعاتی که در آن یک سوژه اصلی وجود دارد، مناسب است.
سادگی
تکنیک سادگی در عکاسی به معنای حذف عناصر اضافی و تمرکز بر سوژه یا موضوع اصلی تصویر است. هدف از این تکنیک، ایجاد یک کمپوزیسیون شفاف، آرام و بدون پیچیدگی است که توجه بیننده را کاملا به سمت نقطه کانونی اصلی معطوف می کند.
در یک ترکیب بندی ساده، عکاس باید از قرار دادن جزئیات و عناصر اضافی در تصویر خودداری کند. به جای آن، باید بر روی سوژه اصلی و نحوه برجسته کردن آن در کادر تمرکز نماید. این کار می تواند از طریق انتخاب یک زمینه ساده و بدون پیچیدگی، استفاده از فضای خالی در اطراف سوژه، یا بزرگنمایی و تمرکز بر جزئیات خاص سوژه صورت گیرد.
سادگی در عکاسی موجب می شود پیام و محتوای اصلی تصویر به روشنی و بدون هیچ گونه سردرگمی به بیننده منتقل شود. عدم وجود عناصر مزاحم و حواس پرت کن، باعث می شود که دید بیننده کاملا بر روی آنچه عکاس می خواهد نشان دهد، متمرکز شود.
البته باید توجه داشت که سادگی لزوما به معنای حذف تمام جزئیات و المان ها از تصویر نیست، بلکه هدف آن ایجاد تعادل و هارمونی میان عناصر موجود در کادر است تا پیام اصلی به روشنی انتقال یابد. در واقع گاهی سادگی از طریق بزرگ نمایی و تمرکز بر یک جزء خاص از سوژه حاصل می شود.
تغییر زاویه دید
تغییر زاویه دید یکی از تکنیک های مهم در عکاسی است که می تواند تاثیر بسزایی در ایجاد ترکیب بندی های جذاب و خلاقانه داشته باشد. معمولا بیشتر عکس ها از سطح چشم و ارتفاع دید عادی انسان گرفته می شوند. اما با تغییر زاویه دوربین به بالا یا پایین، می توان دیدگاه های جدید و منحصر به فردی از سوژه ها به دست آورد.
گرفتن تصاویر از زاویه بالا می تواند منظره ای کلی و جامع از صحنه ارائه دهد. این نوع زاویه بخصوص برای عکاسی از مناظر شهری و فضا های باز مناسب است. از طرف دیگر، زاویه پایین به عکاس این امکان را می دهد تا از دید متفاوت و جدیدی به سوژه ها نگاه کند و جزئیات و زوایای پنهان آن ها را کشف نماید.
البته برای دستیابی به ترکیب بندی های خوب از زوایای دید غیر معمول، عکاس باید خلاقیت و تخیل خود را به کار گیرد و صحنه را از دریچه های گوناگون ببیند. گاهی لازم است عکاس برای رسیدن به زاویه دلخواه در وضعیت های فیزیکی خاص مانند دراز کشیدن بر روی زمین قرار گیرد.
قاب در قاب
گاهی برای جلب توجه بیشتر مخاطب و تمرکز بر سوژه اصلی، عکاسان از تکنیک قاب در قاب استفاده می کنند. این شیوه شامل قرار دادن سوژه در داخل یک قاب طبیعی یا مصنوعی مانند درب، پنجره یا هر چارچوب دیگری است. این روش در عکاسی معماری، تبلیغات و پرتره کاربرد فراوانی دارد، زیرا نگاه بیننده را مستقیما به سمت سوژه هدایت می کند. قاب اضافی اطراف سوژه، آن را برجسته کرده و بر زیبایی های آن تاکید می کند.
استفاده از مثلث ها
تکنیک استفاده از مثلث ها در ترکیب بندی عکاسی، یک روش جذاب و موثر برای ایجاد توازن، حرکت و جلب توجه بیننده در تصویر است. این تکنیک بر پایه استفاده از شکل هندسی مثلث استوار است که به صورت ذاتی برای چشم انسان آشنا و جذاب می باشد.
برای بکارگیری این تکنیک، عکاس باید در داخل کادر سه نقطه یا عنصر را شناسایی کند که بتواند با اتصال آن ها یک مثلث شکل بگیرد. این سه نقطه می توانند اشیا، شکل ها یا نقاط کانونی در تصویر باشند که ذهن بیننده به طور خودکار آن ها را به هم متصل و یک مثلث را تشخیص می دهد.
استفاده از این شکل هندسی در ترکیب بندی، چندین مزیت دارد: اولا، خطوط مثلث باعث ایجاد حرکت و جریان در تصویر می شوند و چشم بیننده را از یک نقطه به نقطه دیگر هدایت می کنند. ثانیا، نقاط تقاطع خطوط مثلث، نقاط کانونی را در تصویر ایجاد می کنند که توجه بیننده را به آن نقاط جلب می کنند. هم چنین تصویر از نظر بصری متعادل تر به نظر می رسد.
مثلث ها می توانند در اشکال و اندازه های مختلف در ترکیب بندی عکس استفاده شوند. از مثلث های بزرگ که سراسر کادر را پوشش می دهند گرفته تا مثلث های کوچک تر که فقط بخشی از تصویر را در بر می گیرند. تکنیک مثلث بخصوص برای عکاسی از مناظر طبیعی، ساختمان ها و اشیاء با زوایا و خطوط شکسته مناسب است.
نکته مهم در استفاده از این تکنیک، آن است که مثلث باید به صورت طبیعی در تصویر حضور داشته باشد و عکاس نباید برای ایجاد آن تلاش بیش از حد کند، زیرا در آن صورت ترکیب بندی غیر طبیعی و مصنوعی به نظر می رسد. عکاس باید ظرافت و حس هنری خود را به کار گیرد تا مثلث های مناسب را در تصویر شناسایی و آن ها را در ترکیب بندی نهایی قرار دهد.
مطلبی که خواندید حاصل تلاش تیم تحریریه دپارتمان هنر آموزشگاه فن آموزان بود که شامل دو بخش آموزش هنر های تجسمی نظیر دوره های آموزش نقاشی و بخش هنر های نمایشی نظیر دوره های آموزش بازیگری، آموزش فیلم برداری و عکاسی و … میباشد.
دیدگاهتان را بنویسید