مدار الکتریکی کلید تبدیل

یکی از کلید های پر کاربرد در برق ساختمان به منظور قطع و وصل جریان برق از دو نقطه مجزا کلید تبدیل می باشد. به دلیل طراحی ساده و هم چنین نصب و راه اندازی آسان کلید تبدیل در انواع مختلفی ساخته و در بازار وجود دارد. در این مقاله ضمن معرفی کلید تبدیل و انواع آن، با نحوه سیم کشی اصولی و بازاری کلید تبدیل به صورت تصویری آشنا شده و در آخر به مقایسه کلید تبدیل با کلید تک پل و دو پل می پردازیم. تمامی مباحث برق ساختمان در دوره آموزش برق ساختمان آموزشگاه فن آموزان بصورت تخصصی و ویژه بازار کار ارائه می شود. برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.

آموزشگاه فنی حرفه ای فن آموزان در دپارتمان برق صنعتی و ساختمان خود دوره های کابردی و تخصصی از جمله آموزش برق صنعتی و ساختمان ، آموزش هوشمند سازی ساختمان ، آموزش رباتیک و … را بصورت عملی و در کارگاههای مجهز برگزار می کند. جهت اطلاع از نحوه شرکت در دوره ها با شماره 02166477300 تماس بگیرید.

معرفی کلید تبدیل

کلید تبدیل که با نام کلید دو راهه نیز شناخته می شود برای خاموش و روشن کردن یک لامپ یا یک دسته لامپ از دو نقطه مجزا مورد استفاده قرار می گیرد. کلید تبدیل یا Light Switch برای خاموش و روشن کردن وسایل برقی نیز استفاده می شوند.

کلید تبدیل دارای سه ترمینال بوده که یکی از ترمینال ها مشترک و دو ترمینال دیگر به صورت غیر مشترک می باشد. پیچ ترمینال مشترک به رنگ طلایی و پیچ ترمینال های غیر مشترک به رنگ نقره ای می باشد.

کلید تبدیل یکی از تجهیزات برقی پر کاربرد در برق ساختمان بوده که وظیفه قطع و وصل جریان برق یا همان کنترل روشنایی را از دو نقطه متفاوت بر عهده دارد. به طوری که وقتی کلید تبدیل را به سمت بالا فشار می دهیم، کنتاکت مشترک با کنتاکت غیر مشترک شماره 1 برخورد کرده و موجب روشن شدن تجهیز برقی مربوطه می شود. هم چنین با فشار دادن کلید رو به پایین، پلاتین داخل کلید تبدیل تغییر مکان داده و در اثر برخورد کنتاکت مشترک با کنتاکت غیر مشترک شماره 2 تجهیز برقی خاموش خواهد شد.

انواع کلید تبدیل

با توجه به کاربرد گستره کلید های تبدیل در ساختمان ها، شرکت های زیادی اقدام به طراحی و تولید نمونه های مختلف کلید تبدیل با موارد استفاده متفاوت نموده اند. انواع کلید تبدیل مورد استفاده در برق ساختمان عبارتند از:

• کلید تبدیل یک پل
• کلید تبدیل دو پل
• کلید تبدیل کولر
• کلید تبدیل روکار

1. کلید تبدیل یک پل

کلید تک پل با ظاهری مانند کلید یک پل معمولی ولی عملکرد متفاوت برای روشن کردن تنها یک لامپ در مکان های کوچک مانند راهرو و راه پله مورد استفاده قرار می گیرد. کلید تبدیل تک پل بسیار با دوام بوده به طوری که می توان تا 10 سال از آن استفاده کرد. به منظور طراحی ساده آن ها از قیمت پایین تری برخوردار بوده و مدار سیم کشی آن ها ساده می باشد و به راحتی قابل نصب می باشد.

کلید تبدیل تک پل در مقابل آتش سوزی و برق گرفتگی در ساختمان ها ایمن می باشد و کنترل تجهیزات الکترونیکی را در ساختمان ها و ادارات با متراژ پایین را تسریع می بخشد.  برای نصب کلید تک پل تبدیلی در مدار کافی است سیم فاز را پس از متصل کردن به کنتاکت تخت فیوز، به لامپ وصل کنیم. سیم نول را مستقیما به سیم پیچ لامپ وصل کنید.

2. کلید تبدیل دو پل

کلید تبدیل دو پل با کاربری مشابه کلید تبدیل تک پل با این تفاوت که در مکان های بزرگ تر برای قطع و وصل جریان برق برای دو لامپ یا دو تجهیز به صورت همزمان مورد استفاده قرار می گیرند. طراحی کلید تبدیل دو پل پیچیده نبوده و به راحتی قابل نصب است. برای سیم کشی کلید دو پل کافی است سیم فاز را از فیوز به قسمت جعبه تقسیم وصل کرده . سپس به پیچ مشترک کلید دو پل متصل کنیم. در ادامه دو سیم برگشت فاز را از دو پیچ غیر مشترک عبور داده و به دو سر پیچ متصل کنیم. سیم نول را نیز مستقیما به لامپ ها و تجهیزات برقی متصل می کنیم.

بیشتر بخوانید: مدار الکتریکی کلید دوپل

3. کلید تبدیل کولر

یکی از انواع کلید تبدیل، کلید تبدیل کولر بوده که از لحاظ طراحی نسبت به نمونه های کلید تبدیل یک پل و دو پل پیچیده تر می باشد. کلید تبدیل کولر به منظور روشن و خاموش کردن پمپ و موتور کولر و هم چنین تغییر وضعیت دور موتور کولر به صورت کند و تند مورد استفاده قرار می گیرند. کلید تبدیل کولر از ایمنی و دوام بالا برخوردار بوده و نسبت به طراحی پیچیده، نحوه نصب و راه اندازی آن راحت بوده و فقط به دقت و حوصله نیاز دارد.

برای نصب کلید تبدیل کولر سیم فاز را به پیچ کلید پمپ متصل نموده و سیمی را از پیچ دیگر کلید پمپ به خود پمپ کولر عبور می دهیم. در ادامه سیم برگشتی فاز را از کلید روشن و خاموش کردن موتور به پیچ مشترک کلید تنظیم دور کولر و دو پیچ غیر مشترک را به موتور کولر وصل می کنیم. سیم نول را به سمت دیگر پمپ کولر متصل می کنیم.

در هنگام استفاده از کلید تبدیل کولر از فشردن همزمان دو کلید به دلیل تولید جرقه و سوختن کلید بپرهیزید.

بیشتر بخوانید: مدار الکتریکی کولر آبی

4. کلید تبدیل روکار

کلید های تبدیل رو کار از انواع کلید تبدیل بوده که به صورت رو کار مورد استفاده قرار می گیرند. رو کار بودن این کلید ها موجب تسریع روند نصب و راه اندازی و هم چنین عیب یابی و تعمیر آن ها می شود. این نوع کلید ها را می توان در تمام محیط ها نصب نموده و به دلیل نصب آسان و ایمنی بالا برای کنترل تجهیزات مورد استقبال قرار گرفته اند.

کاربرد کلید تبدیل

کلید تبدیل برای قطع و وصل جریان برق در لامپ ها و تجهیزات الکتریکی از دو محل متفاوت مورد استفاده قرار می گیرد. این کلید ها که دارای طراحی ساده ای هستند و معمولا در محیط هایی که دارای ورودی و خروجی مجزا هستند مانند راهرو ها، راه پله ها و سالن های بزرگ استفاده می شوند.

فرض کنید هنگام بالا رفتن از راه پله بخواهید لامپ را روشن کرده و هنگامی که به طبقه بالا رسیدید؛ لامپ را خاموش کنید. مثلا در حیاط های و سالن های بزرگ که دارای ورودی و خروجی جدا گانه هستند می توانید هنگام ورود به سالن، لامپ ها را توسط کلید تبدیل روشن کرده و هنگام خروج از در دیگر، با استفاده از کلید تبدیل دوم لامپ ها را خاموش کنید.

امروزه به منظور روشنایی راه پله، از تایمر راه پله یا چشم راه پله به جای کلید تبدیل استفاده می شود. اما آشنایی با کلید تبدیل از واجبات آموزش برق ساختمان می باشد. هم چنین از کلید تبدیل برای روشن نمودن اتاق خواب استفاده می شود.

یکی از موارد استفاده کلید تبدیل را می توان کلید تک پل نام برد. در شرایطی که لازم به نصب کلید تک پل می باشد، می توان کلید تبدیل را به جای آن استفاده کرد. در مورد سیم کشی کلید تبدیل در این موقعیت باید توجه کنی که یکی از پیچ های پشت کلید را نادیده گرفته و هیچ سیمی از آن عبور ندهید.

بیشتر بخوانید: مدار الکتریکی اتاق خواب

مدار الکتریکی کلید تبدیل چگونه است؟

مدار الکتریکی کلید تبدیل به صورت زیر نمایش داده می شود.

نحوه سیم کشی کلید تبدیل استاندارد

برای سیم کشی یک مسیر با استفاده از کلید تبدیل، به دو عدد کلید تبدیل نیاز داریم. هر یک از کلید های تبدیل دارای یک پیچ مشترک و دو پیچ غیر مشترک می باشند. برای سیم کشی کلید تبدیل در ابتدا سیم فاز را از فیوز به پیچ مشترک کلید تبدیل وصل نموده و در ادامه از پیچ مشترک کلید تبدیل دوم فاز را به سر پیج لامپ وصل می کنیم. کنتاکت های غیر مشترک کلید تبدیل اول را به ترتیب به کنتاکت های غیر مشترک کلید تبدیل دوم متصل می کنیم. در انتها سیم نول را مستقیما به سر دوم سر پیچ لامپ وصل می کنیم.

نحوه سیم کشی کلید تبدیل بازاری

در سیم کشی برق ساختمان ها و منازل قدیمی از روش بازاری برای نصب کلید تبدیل استفاده می شود. این روش به نسبت ساده بوده و کافی است سیم فاز را پس از عبور دادن از دو کلید تبدیل به پایه لامپ متصل کرده و سیم نول را از پیچ دیگر به پایه وصل کنیم.

نقشه سیم کشی کلید تبدیل برای تعداد زیاد چراغ

برای متصل کردن تعداد بالای لامپ به کلید تبدیل، کافی است لامپ ها را با هم موازی قرار داده و سیم کشی را طبق شکل زیر انجام دهید.

تفاوت بین انواع کلید تبدیل با کلید تک پل و دو پل

همان طور که گفته شد کلید های تبدیل در دو نوع تک پل و دو پل با ظاهری شبیه به کلید تک پل و دو پل معمولی در بازار وجود دارد. اما بین کلید های تبدیل و کلید تک پل و دو پل تفاوت هایی از لحاظ طراحی، نحوه نصب و کاربرد وجود دارد.

کلید های تبدیل در مقایسه با کلید تک پل و دو پل ساده دارای یک کنتاکت مشترک به رنگ طلایی و دو کنتاکت غیر مشترک به رنگ نقره ای می باشد. نصب کلید های تبدیل نسبت به کلید تک پل و دو پل پیچیده تر بوده و نیاز به دقت کافی دارند. کلید تک پل و دو پل برای خاموش و روشن کردن یک لامپ از دو محل متفاوت مورد استفاده قرار می گیرند. در صورتی که در مدار تبدیل باید از دو کلید تبدیل استفاده شود.

نکات ایمنی نصب کلید تبدیل

نصب کلید های تبدیل باید توسط افراد متخصص و طبق اصول استاندارد مهندسی انجام شده تا از بروز خسارت های مالی و جانی جلوگیری شود. در هنگام انجام سیم کشی کلید تبدیل از قطع بودن اتصال برق اطمینان حاصل پیدا کنید. به منظور جلوگیری از برق گرفتگی از لوازم ایمنی مانند دستکش و کفش مخصوص استفاده شود. هم چنین استفاده از تجهیزات عایق در هنگام انجام سیم کشی توصیه می شود.

یکی از نکات ایمنی مهم در هنگام نصب کلید تبدیل، استفاده از سیم های با کیفیت و قطر مناسب می باشد. توجه داشته باشید که استفاده از کلید تبدیل باعث صرفه جویی در میزان مصرف سیم می شود اما در مواقعی که نصب اصولی کلید تبدیل امکان پذیر نیست، سیم کشی و نصب آن غیر قانونی بوده و اتصال اشتباه هر یک از سیم ها موجب اختلال در عملکرد کلید تبدیل می شود.

کلید تبدیل از جمله کلید هایی می باشد که برای کنترل یک وسیله برقی از یک ، دو، یا چند نقطه استفاده می شود بیشتر کاربرد این کلیدها در روشناییی راه پله ها در کنار تایمر بوده و در انواع زیر می باشند.

1. کلید تبدیل استاندارد
2. کلید تبدیل صرفه ای
3. کلید تبدیل هامبورگی

شمای فنی، حقیقی و مسیر جریان مدارهای الکتریکی انواع کلید تبدیل

• مدار الکتریکی کلید تبدیل استاندارد

• مدار الکتریکی کلید تبدیل صرفه ای

• مدار الکتریکی کلید تبدیل هامبورگی

مجموعه فن آموزان مجری برگزاری دوره های تخصصی نظیر دوره آموزش plc ، آموزش تعمیرات موبایل ، آموزش تعمیرات لوازم خانگی ، آموزش تابلو برق و بیش از هشتاد دوره تخصصی دیگر با مجوز رسمی از سازمان فنی حرفه ای می باشد. تمامی دوره بصورت عملی و با اعطای مدرک معتبر ارائه می شود. برای دریافت اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید.