راه اندازی موتور آسنکرون با اتصال چپگرد و راستگرد سریع،کنترل از یک نقطه

در برخی از موارد نیاز است تا جهت چرخش یک موتور القایی را به صورت سریع (یعنی بدون توقف کامل شفت) عوض کرد.این نوع تعویض جهت چرخش موتور معمولا استفاده نمی شود زیرا شفت موتور مجبور می شود فشار بسیار زیادی را تحمل کند و امکان تاب برداشتن آن زیاد است.مخصوصا در موتور هایی که شفت آنها اینرسی بالایی دارد یا به بار مکانیکی با اینرسی بالا کوپل شده است این روش راه اندازی نباید مورد استفاده قرار بگیرد،زیرا از یک سو امکان تاب برداشتن شفت موتور زیاد است و از سوی دیگر بدلیل افزایش زمان ایست کامل شفت و تغییر جهت گردش آن جریان بسیار زیادی از سیم پیچ های موتور با مدت طولانی خواهد گذشت که این امر سبب سوختن سیم پیچ های آن خواهد شد.در ادامه شکل مدار فرمان وقدرت این نوع راه اندازی آورده شده است. این مدار از جمله سرفصل های دوره آموزش تابلو برق صنعتی می باشد.

نحوه عملکردمدار فرمان و قدرت راه اندازی موتور با اتصال چپگرد و راستگرد سریع

در این روش از دو کنتاکتور، یک شستی استاپ و دو شستی استاپ استارت استفاده می شود.با استفاده از شستی استاپ s1 می توان در هر لحظه موتور را متوقف ساخت. شستی های استاپ استارت s2 و s3 می توانند در هر لحظه جهت چرخش شفت را عوض کنند به این صورت که با فشردن هرکدام از آنها ابتدا تیغه بسته آنها جریان تحریک بوبین کنتاکتور دیگر را قطع کرده و در همان لحظه جریان تحریک کنتاکتور مورد نظر را تامین می کند.بنابر این، این امکان فراهم می شود تا بدون توقف شفت موتور در هر لحظه دلخواه جهت چرخش شفت عوض شود.تیغه های 13,14 هر کنتاکتور امکان کار به صورت دائم را فراهم میکنند،همچنین تیغه های 21,22 هر کنتاکتور از تحریک بوبین کنتاکتور دیگر به صورت هم زمان اجتناب میکند.مدار قدرت این روش به شکلی بسته می شود که یکی از کنتاکتور ها جریان موتور را با توالی ABC و دیگری جریان موتور را با توالی ACB تامین کنند.

کاربرد راه اندازی موتور  با اتصال چپگرد و راستگرد سریع

از این روش به ندرت در صعنت استفاده میشود زیرا با عث اغتشاش در سیستم های با اینرسی بالا می شود.

راه اندازی موتور آسنکرون به صورت چپگرد  راستگرد سریع با حفاظت کامل،از دو نقطه

اگر در راه اندازی یک موتور مانعی (به عنوان مثال اینرسی بالا) برای راه اندازی به صورت چپگرد راستگرد سریع وجود نداشته باشد می توان از از روش چپگرد راستگرد سریع با رعایت اصول حفاظتی کامل استفاده کرد.مخصوصا اگر نیاز به کنترل جهت چرخش موتور از دو نقطه باشد. باید در نظر داشت در مواقعی که شفت موتور اینرسی بالایی دارد یا گشتاور زیادی با شفت موتور کوپل شده است نباید از روش چپگرد راستگرد سریع استفاده کرد چرا که باعث تاب برداشتن شفت یا سوختن سیم پیچ های موتور می شود.شکل مدار قدرت و فرمان راه اندازی موتور القایی با اتصال چپگرد – راست گرد سریع با حفاظت کامل،کنترل از دو نقطه در ادامه آورده شده است.

نحوه عملکرد مدار فرمان و قدرت در این روش راه اندازی

المان های بکار رفته در این روش شامل دو قطعه کنتاکتور،دو قطعه کلید شستی استاپ و چهار قطعه کلید شستی استاپ استارت استفاده شده است.شستی های استاپ s1 و s2 قابلیت قطع جریان تحریک بوبین کنتاکتور ها را در هر لحظه از زمان امکان پذیر میکنند. در این روش برای استارت موتور در هر جهت چرخشی به جای شستی استارت از شستی استاپ استارت استفاده میشود تا حفاظت کامل را به ارمغان بیاورد.برای روشن کردن موتور به صورت راستگرد کافیست یکی از شستی های s3 یا s4 را که هر کدام در یک نقطه نصب شده اند را فشار داد.پس از آن تیغه های 13,14 کنتاکتور امکان کارکرد موتور به صورت دائم را فراهم می کنند.تیغه های 21,22 کنتاکتور ها نیز برای جلوگیری از کارکرد همزمان دو کنتاکتور با هم تعبیه شده اند.برای تغییر جهت چرخش موتور در هر لحظه میتوان از یکی از شستی های s5 و s6 استفاده کرد.همچنین کنتاکتور ها در مدار قدرت نیز طوری بسته میشوند که یکی از آن ها موتور را با توالی مثبت و دیگری موتور را با توالی منفی تغذیه کند.

کاربرد راه اندازی موتور القایی با اتصال چپگرد – راستگرد با حفاظت کامل،کنترل از دو نقطه

از این نوع راه اندازی میتوان در مواقعی مانند رفت و برگشت تسمه نقاله استفاده کرد.به عنوان مثال برای منتاژ یک قطه نیاز است تا قطعات در نقاط مختلفی از کارگاه در کنار هم منتاژ شوند بنابر این تغییر جهت حرکت تسمه نقاله بسیار کاربردی خواهد بود.